Geachte dames en heren,

Wonderen bestaan nog. Want ik zou niet weten hoe het anders mogelijk is dat wij vandaag de onthulling kunnen meemaken van een glaskunstwerk dat zeer lange tijd als verloren werd beschouwd.

Waar hebben we het over? In 1922 toen het 350-jarig jubileum werd gevierd van de inname van Den Briel door de Watergeuzen op 1 april 1572, kreeg de gemeente van het Algemeen Nederlands Verbons een geschenk aangeboden. Het was een prachtig raamwerk bestaande uit een aantal glas in lood panelen waarop het bezoek van Hare Majesteit Koningin Wilhelmina aan Brielle dat jaar was afgebeeld. Dit raamkunstwerk heft vanaf dat jaar vele decennia deel uitgemaakt van één van de ramen van dit stadhuis aan de zijde van de Koopmanstraat.

Tot 1995, toen het stadhuis werd blootgesteld aan een grote verbouwing, en het glaskunstwerk met een aantal andere zaken spoorloos verdween. Hoe dit mogelijk was in een gemeente die zich bij uitstek onderscheidt van andere steden juist door haar rijke historisch cultureel erfgoed, is een raadsel. De verantwoordelijken van toen mogen zich voor de kop slaan dat ze er toen niet beter op hebben gelet. Niet gek dat de Brielse gemeenschap en ook de gemeenteraad hierover zeer ontstemd waren. Maar het maakte  de situatie niet anders: het kunstwerk was verdwenen en bleef verdwenen.

Diverse zoekacties, met name Aard Heijmans, die bijna onophoudelijk en overal heeft gezocht, archiefonderzoek, naspeuringen in allerlei documenten door Roel Slachmuylders van het museum, ze leverden geen resultaat op.

Totdat er in 2017 inderdaad een wonder gebeurde. Want begin dit jaar werd bekend dat een glazenier uit Haarlem, de fa. De Haan, enkele jaren eerder op een markt een aankoop had gedaan, zonder te weten wat het was, van een aantal losse, maar bewerkte glas-in-loodpanelen in een doos. Duidelijk was geworden dat het om een raamkunstwerk uit het Stadhuis van Brielle ging.

Daarna ging het snel. De Haan las over de achtergrond en geschiedenis van het glas-in-lood kunstwerk op de website van Rens van Adrighem en nam met hem contact op. Er werd ook contact gezocht met het Algemeen Nederlands Verbond en er werd contact opgenomen met het Historisch Museum van Brielle. Het zal niemand verbazen dat er heel wat sprongetjes in de lucht gemaakt zijn toen dit nieuws bij de directeur van het museum Marijke Holtrop en verantwoordelijk wethouder Dick Verbeek bekend werd. Uiteraard werd ook Aard Heijmans op de hoogte gebracht die misschien wel het hoogste van allen sprong.

Vanaf dat moment ging het snel. Glazenier Johan de Haan bleek het kunstwerk aan Brielle terug te willen geven, en bood ook aan het eerst grondig te restaureren. Het museum bleek bereid een mooie plek voor het glaskunstwerk te willen zoeken en de gemeenteraad stelde het noodzakelijke budget in een vertrouwelijke vergadering alvast ter beschikking.

In april werd het nieuws door wethouder Verbeek - in aanwezigheid van Aard Heijmans en Johan de Haan - aan de ledenvergadering van de Historische Vereniging van Brielle naar buiten gebracht. De opwinding en blijdschap waren groot.

Vandaag is het moment dat het door de firma De Haan voortreffelijk gerestaureerde glas-in-lood kunstwerk weer zal worden onthuld. Het is geplaatst in de hal van het museum, op een hele goede zichtplek tegen een verlichte achtergrond. U zult het straks met eigen ogen kunnen aanschouwen En met u de vele duizenden Briellenaren en bezoekers aan Brielle die dit museum jaarlijks bezoeken.

Met de restauratie en terugplaatsing van dit glas-in-lood raamwerk in het stadhuis waar we tussen 1922 en 1995 deel van uitmaakte, is een zeer bijzonder stuk materieel cultuur-historisch erfgoed voor Brielle gered en naar Brielle teruggekeerd. In dit voormalig stadhuis thans museum De Tachtigjarige Oorlog, is het op zijn plaats.

Het is voorwaar een wonder!

We gaan het kunstwerk zo meteen onthullen en ook de schenkingsakte ondertekenen. Maar voordat we dat gaan doen wil ik graag een drietal mensen bedanken die zich voor het realiseren van dit wonder bijzonder hebben ingezet.

In de eerste plaats is dat Aard Heijmans. Zoals ik al zei heeft hij zich onvermoeibaar en met grote inzet ingezet voor het zoekproces naar het verloren gegane raamwerk. Het is hem toen niet gegeven om het terug te vinden. Maar hij heeft er wel voor gezorgd dat de herinnering aan dit glas-in-lood werk nooit verloren is gegaan, ondanks het pijnlijke gevoel waarmee dat gepaard ging. Ik ben enorm blij voor Aard dat het teruggevonden is en teruggekomen is naar Brielle, waar het behoort. Het gemeentebestuur wil onze dank graag onderstrepen met deze herinnering aan vandaag.

Ten tweede wil ik glazenier Johan de Haan uit Haarlem dankzeggen. Hij is niet alleen degene die door zijn aankoop op een willekeurige markt het werk terug gevonden heeft. Hij is met zijn firma ook verantwoordelijk voor de restauratie en het vervaardigen van de lijst waarin het glaskunstwerk voortaan aanschouwd kan worden. U zult zien hoe prachtig het ambachtelijk vakwerk is gelukt. Het gemeentebestuur is de fa. De Haan zeer dankbaar dat zij bereid is het kunstwerk aan de gemeente Brielle terug te geven. Het geeft aan hoeveel respect u aan dit kunstwerk hebt gewerkt en overtuigd bent geraakt van dat het hier in Brielle terug zou moeten komen. Namens het gemeentebestuur wil ik ook u graag deze herinnering aan dit prachtige moment overhandigen.

Ten slotte wil ik Rens van Adrighem bedanken. Hoewel Rens al vele decennia in Spanje woont, is hij zijn Brielse wortels nooit kwijtgeraakt. Hij houdt nog steeds alles bij wat er in Brielle gebeurt en legt dat vast op zijn zeer uitgebreide en informatieve historische website en in zijn boeken. Zijn verzameling foto’s, documenten en vastgelegde herinneringen is zeer indrukwekkend en boeiend. Zoals gezegd was het de website die De Haan deed beseffen wat het voor raamwerk was. Er is vanaf dat moment veelvuldig contact geweest tussen Van Adrighem en De Haan over het kunstwerk en de wijze van terugplaatsing. Ik wil namens het gemeentebestuur ook graag Rens van Adrighem onze dank zeggen en hem deze herinnering overhandigen.