Den briel
naar den briel te halen
de POGINGEN DE
Tekst
Voor de groep liefhebbers van het schip uit Brielle was het in januari 2014 een enorme zure appel toen bekend werd dat het historische schip voor de oud ijzer prijs van ongeveer 50.000 euro aan een museum in het Turkse Istanbul verkocht was. Een bedrag dat voor de Brielse liefhebbers zeker ook haalbaar was geweest. Het is onbegrijpelijk dat een schip wat gerestaureerd is met Nederlandse subsidiegelden, zomaar verkocht kon worden aan het buitenland.
Het is voor het Nederlands varend erfgoed, de Vereniging Stoomvaart en ook Den Briel, beslist een enorm verlies een schip met zo’n rijke historie weg te moeten zien gaan.
Op Facebook werd hoopvol gereageerd op het bericht dat de “DEN BRIEL” naar Istanbul zou vertrekken. Spontaan gaf men aan geldelijk steun te willen verlenen om het schip te behouden voor Den Briel. Ook meldde zich personen die bereid waren zich in te zetten voor het onderhoud en het in stand houden van dit unieke stoomschip.
ONGELOOFWAARDIG
Binkey Kok, één van de vorige eigenaren, verklaarde niets te weten van de belangstelling uit Den Briel en dat de genoemde vraagprijzen uit de lucht gegrepen zijn. Opmerkingen die toch echt ongeloofwaardig overkomen. Of zuigen de Brielse liefhebbers alles uit de duim?
REACTIE VANUIT DE BRIELSE PvdA
27 januari meld mevrouw De Groot op Facebook: De Partij van de Arbeid heeft een initiatiefvoorstel over de S.S. Rosalie naar B&W gestuurd met de volgende motivatie.
PvdA IN ACTIE
Op Facebook laat mevrouw De Groot van de Brielse PvdA weten:
Voor de liefhebbers van"de "Rosalie", met dank aan Sjoerd Kuiper en Roger van der Kraan. Citaat: "Ja, de Rosalie ligt bij MTS Europroducts aan het steiger. Is gekocht door een vriend van Malipaard sr. en wacht op transport naar Turkije. Misschien wel naar t Rami M Koc museum, die hebben nog een Nederlandse stoomsleepboot. Lees elders dat de de restauratie is mogelijk gemaakt door het VSB Cultuurfonds, Prins Bernhard Cultuurfonds, Mondriaan Stichting en SNS cultuurfonds voor een som rond de 150.000 euro. Dat lijkt me meer aannemelijk. Maar dan nog is een schrootprijs van 50.000 euro een lachertje. Prins Bernhard Cultuurfonds geeft overigens sinds 2013 geen geld meer aan particuliere schepen, wel als ze zijn ondergebracht in een stichting. Probleem met varend erfgoed is dat er alleen een door de sector bedacht register is. Rijksmonumenten bestaan alleen uit bakstenen, dus een beschermde status is niet aan de orde. Toen ik daar vorig jaar bij een bezoek van de rijksdienst aan Maassluis aan refereerde merkte men op dat schepen geen rijksmonument kunnen worden. Ik vind dat altijd een vreemde reactie. Die regelgeving komt niet uit de bijbel maar wordt gewoon in Den Haag gemaakt. Kan dus ook worden gewijzigd. "Om inzicht te geven in ons Nederlands varend erfgoed is, in samenwerking met het Ministerie OCW, in 1993 een register opgezet waarin zowel Varende Monumenten® als overig varend erfgoed zijn opgenomen. Iedere eigenaar van een historisch vaartuig kan zijn schip laten inschrijven.
Door met de schepen te blijven varen wordt er niet alleen bijgedragen aan het behoud van de zeer uiteenlopende vloot van schepen maar komt het brede publiek ook met de schepen in aanraking.Het is daarom van groot belang voor het scheepsbehoud van deze vloot van historische schepen dat er bijzondere faciliteiten komen, zoals: speciale ligplaatsen, aanlegplaatsen, reparatie- en restauratie- faciliteiten, een uitzonderingspositie voor (eventuele) vaarbelasting, dieselaccijns, milieu eisen, etc. In 2000 is er voor het eerst sprake van een vorm van erkenning bij de overheid. Binnen de cultuurnota 2000 – 2004 is geld gereserveerd voor de inventarisatie en registratie van het mobiele erfgoed. Om voor deze gelden in aanmerking te komen is de Mobiele Collectie Nederland opgericht. Een koepelorganisatie waar naast het varende erfgoed ook het rijdende en het vliegende erfgoed in vertegenwoordigd is. Binnen deze structuur vertegenwoordigt de FONV de varende tak en is het NRVM het ‘waterdeel’ van het Nationaal Register Mobiel Erfgoed."
Einde citaat.
Brielle heeft niet alleen een rijke cultuurhistorie als het gaat om de tachtigjarige oorlog en de bevrijding van het Spaanse juk, de stad, “Als eerste bevrijd”, heeft ook een meer eigentijdse geschiedenis, waarin maritieme momenten en monumenten onze historie mede bepalen.
Recentelijk blijkt dat het stoomschip S.S. Rosalie verkocht is naar Turkije. Het betreft het voormalige schip S.S. Den Briel. Gebouwd in 1873 en daarmee het oudste Nederlandse varende stoomschip. Het schip is in opdracht van de marine gebouwd als torpedolegger in de Brielse Maas. Dit is het schip waarop in 1922 de Koninklijke familie de 1 aprilviering bezocht.
Inmiddels hebben veel inwoners van onze gemeente hun spijt uitgesproken over het feit dat dit stukje historisch erfgoed naar het buitenland verdwijnt. De Partij van de Arbeid is van mening dat pogingen moeten worden ondernomen het stoomschip voor Brielle te behouden.
Behoud van de S.S. Rosalie voor de gemeente, de inwoners en de historie van Brielle.
De PvdA verzoekt het college positief te reageren indien door inwoners van Brielle, die de bereidheid tonen om zich in te spannen voor het behoud van het schip voor de gemeente Brielle, een verzoek wordt ingediend om hen te ondersteunen bij de oprichting van een rechtspersoon, zoals een stichting. Dit om over te kunnen gaan tot de aankoop van de S.S. Rosalie. In eerste instantie denken wij aan ambtelijke ondersteuning. Tevens vragen wij u positief te reageren en te initiëren indien een verzoek om steun van andere organisaties die zich bezig houden met de geschiedenis van Brielle wordt ingediend. De Partij van de Arbeid denkt dan aan de Historische Vereniging de Brielse Maasmond, Streekarchief Voorne-Putten Rozenburg, Leve de Vesting Brielle en Historisch Museum Den Briel, acties te ondersteunen welke moeten leiden tot de financiering van de aankoop. indien noodzakelijk, in laatste instantie, een éénmalige aanvullende bijdrage te leveren, in de vorm van een subsidie. 11 februari zal de behandeling van het voorstel in de gemeenteraad behandeld worden.
11 februari zou de behandeling van het voorstel in de gemeenteraad behandeld worden.
30 januari reageert mevrouw De Groot op facebook dat ze nog één strohalm heeft.
Hoe of wat maakt ze niet bekend.
5 februari meld de voorzitter van de PvdA: ‘’De S.S. Rosalie ligt nog steeds in Maassluis en ik heb vandaag weer een stap gezet in de poging om de S.S. Rosalie te behouden voor Brielle.’’
Wat die stap inhoud maakt ze niet bekend.
CONTACT MET ISTANBUL
Het Brielse raadslid mevrouw De Groot heeft via een kennis in Istanbul contact gehad met het museum en kreeg te horen dat ze het schip onder geen beding terug willen verkopen. Het schip blijkt gekocht te zijn door - naar men zegt - een vermogend man die het schip in het museum in Istanboel wil leggen. De transportkosten naar Turkije zullen zo'n 80.000 euro's gaan bedragen, maar er is geen haar op het Turkse hoofd van de eigenaar die er over denkt het schip in Nederland te laten.
STROHALM
ROSALIE IN NATIONAAL REGISTER VAREND ERFGOED
INITIATIEF VOORSTEL AAN B&W
6 februari besteedde ‘Een Vandaag’ aandacht aan de verkoop van de Rosalie aan Turkije.
‘RUZIE OVER VERKOOP AAN TURKIJE’
Het schip werd recent nog voor tienduizenden euro’s gereviseerd, maar de eigenaren konden het onderhoud van hun varende monument niet meer opbrengen. Ze zeggen twee jaar lang hun best gedaan te hebben de Rosalie te verkopen in Nederland, zonder succes. De oude eigenaren Binkey Kok & Joop Mos zijn ontdaan door alle commotie, ze ontvangen zelfs bedreigingen. Ze beweren glashard dat ze nooit geweten hebben dat er interesse in Den Briel was voor het schip.
TV AANDACHT
BRIELSE GEMEENTERAAD
Liefhebber Dammis Boutkam is op zijn beurt vol onbegrip. Vanaf 2004 zijn Briellenaren bezig geweest het historische schip naar Den Briel te halen, maar door de vraagprijs van 200.000 euro en de laatste vraagprijs van 175.000 euro was dat niet mogelijk. Enkele weken geleden werd bekend dat het schip voor 50.000 euro verkocht was aan Turkije.
De vorige eigenaren zeggen niets te weten van de belangstelling uit Den Briel. Dat is dus op zijn zachts gezegd ongeloofwaardig. Boutkam was al vanaf 2012 in zijn eentje het schip aan het proberen te kopen en had dat voor minstens hetzelfde bedrag dat de Turken ervoor betaald hebben ook wel willen doen, maar hij is daar nooit van op de hoogte gebracht. Wie ook gelijk heeft: het blijft onbegrijpelijk dat historisch erfgoed Nederland kan verlaten.
In de uitzending was in de interviews - die een week tevoren waren opgenomen - behoorlijk geknipt. Zo is er weggelaten dat de heren het schip al langer te koop hadden aangeboden op de site van Preston Service, een Engelse handelaar en buiten de site van de Vereniging Stoomvaart nergens anders. Het is zeer vreemd een schip in het buitenland aan te bieden, terwijl ze zeggen het zo graag in Nederland te willen behouden.
De onderhandelingen in 2004 met de groep Brielenaren was er ook uit geknipt. De Vereniging Stoomvaart heeft het ook helemaal laten afweten, terwijl ze zelf 'Een Vandaag' ingeschakeld hadden. Ook de contacten met de fondsen zijn niet aan bod gekomen.
In de uitzending werd ook vermeld dat Dammis Boutkam de lokale politiek ingeschakeld had, terwijl die zelf initiatief hadden genomen. Volgens de heren was Dammis maar een keer aan boord geweest, terwijl hij daar veel vaker is geweest, nog lang voordat het schip te koop was.
Ook de reden waarom er geen bod is geweest en de vraag waarom geen contact met Dammis of de groep Briellenaren uit 2004 opgenomen hebben, is weg gelaten. Kortom er zijn aardig wat onverklaarbare onduidelijkheden.
Het is wel duidelijk dat het terug halen van de SS Den Briel naar zijn 'thuishaven' een verloren wedstrijd is. Dat alle acties van Dammis Boutkam en andere Briellenaren geen effect hebben gehad, ligt niet aan hen. Zij hebben gedaan wat in hun vermogen lag.
Het oproepen van Briellenaren om zich in te zetten voor het financieel mogelijk maken het schip naar 't Brieltje te krijgen, en de toezeggingen voor het onderhoud, waren veelbelovend.
WEGGEKNIPT
Het door de PvdA ingediende initiatiefvoorstel bij B&W zou worden behandeld op 11 februari in de gemeenteraad. Het zag er naar uit dat dat veel te laat zou zijn. Het is überhaupt niet te begrijpen dat er vanuit de gemeente Brielle niet véél eerder adequate stappen waren ondernomen. Stappen die niet genomen kunnen worden door burgers. Buiten de PvdA heeft geen enkele andere politieke partij of raadslid zich laten horen over dit voor Den Briel toch wel belangrijke stukje historisch erfgoed.
TE LAAT... HET SCHIP VERTREKT NAAR TURKIJE
Het is zondag 9 maart wanneer het bericht binnen komt dat de Rosalie Maandag 10 maart zal vertrekken naar Turkije. De raadsvergadering van dinsdag kon de behandeling dus schrappen.
Jammer dat de Brielse gemeenteraad niet adequaat heeft ingegrepen, toen het geplande vertrek van het schip naar Turkije bekend werd.
MAANDAGMIDDAG 10 FEBRUARI 2014 WAS HET ZOVER
Eind van de middag ging de duwsleepboot SPITSBERGEN van Mammoet BV., Schiedam met de veel besproken S.S. ROSALIE vanuit Schiedam naar de de Maasvlakte alwaar ze vandaan zou vertrekken naar Turkije.
Alle inspanning van vooral Brielse liefhebbers
met respect voor het Brielse erfgoed blijkt tevergeefs geweest. Alles wat in hun vermogen lag kon niet verhinderen dat het historische schip naar Turkije vertrok.
De Den Briel lag in de Europahaven in Europoort, om verder getransporteerd te worden op een ladingschip van Mammoet Transport.
11 FEBRUARI 2014 WERD HET SCHIP GELADEN VOOR VERTREK
Het laden van de Rosalie in de vroege morgen, op de Haringvliet van Hartel bv.
Het is triest dat dit Brielse erfgoed, waar 175.000 euro aan subsidie is besteed, zomaar Nederland kon verlaten.
Ondanks alle inspanningen kwam er een triest einde aan de pogingen
het schip voor Den Briel te behouden.
De Rosalie lag in Maassluis te wachten op transport naar Istanbul.
Had het niet verstandiger geweest als de 'reddingspoging' door belangrijke personen, uit bijvoorbeeld de Vereniging Stoomvaart of het Ministerie OC&W die een register van varend erfgoed heeft opgezet was ondernomen. Je kan Nederlands erfgoed toch niet zomer het land laten verlaten, daar moeten toch regels en bepalingen of een verbod voor zijn? Had ook niet het voltallige gemeentebestuur adequaat en snel moeten reageren toen bekend werd dat dit unieke schip klaar lag voor vertrek?
,,Ik ben al langere tijd bezig geweest om de “ROSALIE” of wel de “DEN BRIEL” naar huis te halen. Onderhandelingen liepen stuk op de financiën. Nu is het schip geheel onverwachts voor een schrootprijs verkocht aan een Turks museum in Istanbul.
Het schip is in 1987 terecht gekomen bij 2 hobbyisten uit Enkhuizen en Havelte , waar het met een subsidie van 175.000 euro een grondige restauratie heeft ondergaan waarbij een groot deel van het onderwaterschip is vernieuwd en er een nieuwe stoomketel geplaatst is.
Een groep liefhebbers heeft zich in 2000 ingespannen om het schip terug te krijgen naar de oorspronkelijke thuishaven Brielle, maar de vraagprijs van 200.000 euro bleek niet haalbaar.
Alle kranten van het eiland Voorne en Putten heb ik aangeschreven en die plaatsten mijn oproep tot actie. Ook plaatste ik het op Facebook, waar een uitgebreide discussie ontstond. Velen vonden het een schande, en zegden of hun medewerking- of hun financiële steun toe, om er voor te kunnen zorgen dat het schip voor Den Briel gered kan worden.
Enkele Brielse raadsleden, reageerde niet erg positief. ,,Dergelijke 'wensen' kunnen alleen plaatsvinden als er vrijwilligers zijn die zich daar voor willen inzetten, en financieel willen steunen, want vanuit de gemeente is dat onmogelijk. Ook het onderhoud en liggeld zullen opgebracht moeten worden.''
25 maart verscheen er op TV Rijnmond een reportage over de “ROSALIE”, waarin Briellenaar Dammis Boutkam geïnterviewd werd, die duidelijk maakte dat je de verkoop van dit erfgoed moet vergelijken als de verkoop van De Nachtwacht.
17 JANUARI KWAM HET BERICHT DAT HET S.S. ROSALIE NEDERLAND ZOU VERLATEN
OPROEP VAN EEN BRIELLENAAR
POGINGEN TOT REDDING VAN DE ‘DEN BRIEL’
Ondanks acties van veel betrokken Briellenaren is het schip toch vertrokken. Mevrouw De Groot vertelde de laatste dagen veel contact gehad te hebben met de erfgoedorganisaties, de Mobiele Collectie Nederland, de raad voor cultuur, de erfgoedinspectie en het ministerie van OC&W, maar ook de douane en de belastinginspectie. ,,Zij hebben veel werk gedaan, maar helaas.
Positief is te melden dat de 2e kamer aandacht heeft besteed hieraan en dat OC&W beschermende maatregelen gaat nemen.’’
Tot besluit eindigde ze haar betoog met: ,,Dat als wij allemaal over 100 jaar vergeten zijn, het nageslacht het einde van de Nederlandse geschiedenis van het S.S. Den Briel in ieder geval nog terug kan vinden in het gemeentearchief’’.
Het initiatief voorstel van de PvdA aan B&W over de Rosalie werd die zelfde avond bij aanvang van de raadsvergadering teruggetrokken.
VERKORTE VERKLARING
Mevrouw De Groot verteld dat het vertrek van de Rosalie landelijk in het nieuws was gekomen, en dat het schip eigenlijk in Den Briel hoort. Helemaal omdat er door enkele fondsen 150.000 euro aan subsidie is verleend.
12 FEBRUARI VERSCHENEN DEZE BERICHTEN
De gemeente Brielle stond achter de plannen maar kon financieel helaas niets betekenen.
Een latere poging waarbij de vraagprijs was gezakt tot 150.000 euro was ook niet haalbaar.
In januari 2014 blijkt het historische schip voor uiteindelijk de oud ijzer prijs - ongeveer 50.000 euro - aan een museum in Istanbul verkocht te zijn. Een bedrag dat ook voor de Brielse liefhebbers zeker haalbaar geweest zou zijn. Het is onbegrijpelijk dat een schip wat gerestaureerd is met Nederlandse overheidssubsidie zomaar verkocht kan worden aan het buitenland.
Momenteel ligt de Rosalie in Maassluis te wachten op transport naar Istanbul. Wanneer dit plaats zal vinden is niet bekend. Het zal voor het Nederlands varend erfgoed en ook voor Brielle een enorm verlies zijn een schip met zo’n rijke historie weg te moeten zien gaan.’’
Dammis Boutkam.
Echter zonder voorwaarde dat het schip in Nederland moest blijven.
NAAR: De volgende pagina
NAAR: De vorige pagina
1. Bent u op de hoogte van het feit dat het historische stoomschip SS Rosalie is verkocht en zal worden versleept naar Turkije? (1)
2. Is het juist dat dit schip uit 1873 is opgeknapt met onder meer subsidie van het Mondriaanfonds?
3. Gelden er restricties aan deze subsidie, zoals het behouden van het schip voor Nederland?
4. Ziet u mogelijkheden om dit historische vaartuig, mede gelet op deze verstrekte subsidies, te behouden voor Nederland?
5. Is de verkoopprijs die genoemd wordt (50.000 euro) de werkelijke prijs of is deze gebruikt om onder restricties uit te komen om bv. op eenvoudige wijze toestemming van de douane te verkrijgen tot export?
6. Klopt het dat varend cultuurhistorisch erfgoed, zoals dit soort monumentale schepen, weinig tot geen bescherming kent? Kunt u de verschillen tussen de beschermende status die aan (onroerende) rijksmonumenten wordt toegekend en dit soort voorbeelden van varend cultuurhistorisch erfgoed?
7. Acht u het tijd worden om meer beschermende maatregelen te treffen?
Ziet u mogelijkheid een register te maken voor varende danwel mobiele Rijksmonumenten die bijvoorbeeld door de Erfgoed Inspectie wordt beheerd en waarin in voorkomende gevallen een toets op de cultuur-historische waarde voor Nederland bij verkoop en/of export kan worden gebaseerd?
8. Kunt u, afwachtende de beantwoording van deze vragen, de export van de ss Rosalie opschorten?
De vragen van Monasch aan de minister van OC&W
over de bescherming van maritiem historisch erfgoed.
"Er was eens…..
Het gaat er nog van komen dat de Rosalie na verloop van jaren terugkeert, want Briellenaren geven niet op en uiteindelijk zal het er toch van komen dat we de Rosalie terugzien. Helaas kan dat terugkeren heel lang duren zoals vele dingen, ondanks dat alles steeds sneller gaat en moet. Turkije, misschien wel met Myra als thuishaven, biedt dan wel perspectief. Ook iets voor bootvluchtelingen die meestal op wrakke bootjes aangewezen en de Rosalie is een betrouwbaar schip met plaats voor mensen op reis naar de vesting Europa met behulp van het project ‘Terugkeer Rosalie’. Bijvoorbeeld verkleed als hulpjes van Sinterklaas, douanecontrole wordt dan gelijk ontlopen en opstomende langs Spanje staat daar ook onze Sint Rens van Nostalgie klaar om de Rosalie te enteren.
De levensduur van het project ‘Terugkeer Rosalie’ loopt gelijk op met de herinrichting van het Maarland. Wellicht zijn de monumentale panden dan nog net te redden van de ondergang, zodat minister Kamp dit rampgebied dan nog niet hoeft te bezoeken. De bewoners zullen wel gered zijn door de bomen als stofzuigers van het fijnstof. Hoewel, minister Kamp zal dan niet meer in functie zijn. Tegen die tijd loopt er een rondweg om Brielle via een tunnel onder de haven en is de N218 ondertunneld met daarboven het evenemententerrein uitgebreid tot een permanent evenement van landelijke allure. Ook is er dan een gemeente Voorne en zijn onze reserves van zo’n 160 miljoen verdwenen, is het niet in de nieuwe gemeente dan wel in een ander zwart gat zoals de dan opdoemende effecten van de renteswaps als ‘waarborg’ voor de grondpositie van sommige gemeenten. Opnieuw de zwartepiet naar de banken dus.
Misschien wordt de Sint dan onthaald door de gekozen burgemeester, iets voor iemand van de Kanonnengroep, die zullen dan wel klaar zijn? De auto’s van de in groten getale toestromende belangstellenden kunnen wel geparkeerd worden op de nieuwe parkeerplaatsen, gecreëerd op de niet meer gebruikte voetbalvelden van het Geuzenpark omdat de contributie tegen die tijd niet meer op te brengen is. Alleen het pupillenveld is er nog, omdat dat openbaar moest blijven voor een fredikeetje. De Sint neemt zijn intrek in het nieuwe Sinterklaashuis met Torentje aan het Slagveld. Hopelijk is de historische haven dan nog wel toegankelijk en niet versperd door het aanwezige schroot.
En toen schoot ondergetekende wakker. Want wat is er nog minder waar dan dit verhaal, juist…een droom van een sprookje.
Henk Kampers
Briellenaar.
16 maart 2014
De Rosalie is aangekomen in Istanbul. Wie nu het schip wil bekijken zal dus moeten afreizen naar Turkije.
