NAAR: Deel 2

NAAR: Deel 1

NAAR: Deel 3

NAAR: Deel 4

Rens van Adrighem

Uit het archief van

BOUWDAGBOEK

“ De Prince Admirael ”

HET VIERDE DEEL

11 Maart: Er werd volop aan het afbouwen van de Prince Admirael gewerkt. Masten, kraaiennesten en de bedrading werden in orde gemaakt en gemonteerd. Het was keihard werken geblazen want juist in het afwerken gaat altijd veel tijd inzitten. Leden van de Brandweergroep uit Rozenburg boden aan de masten te houten en al het vlechtwerk van de touwen en wanden te verrichten, waardoor de masten die op 17 maart geplaatst werden, een fraai aanzien kregen. Het was zo'n fantastisch uniek schip geworden dat het in elk geval mijn stoutste verwachtingen had overtroffen en de geweldige manier van het tot stand komen is natuurlijk ook onvoorstelbaar. 

Er zaten ruim 2000 manuren in, wat een bedrag van zeker 100.000.- gulden uitspaarde.
Hoe het schip er uiteindelijk zou gaan uitzien zat al die maanden van het bouwen alleen in mijn kop en moest ik dus overbrengen aan Wim van der Torre. Hij was de scheepsbouwer, die uiteindelijk de vormen en lijnen zoals ik ze graag wilde hebben, technisch uit moest zien tevoeren, hetgeen volledig gelukt is.

Een dergelijk schip had ik vanaf mijn prille jeugd al in mijn kop. Op het moment dat die "droom" dan voor je in het water ligt, voelt dat als de geboorte van je eigen kind en gaat je hart een beetje sneller kloppen. Voor mij is het één van de hoogtepunten uit mijn artistieke loopbaan.

25 Maart: De eerste proefvaarten vonden plaats. Om 14.00 uur met de bemanning en het 1 april bestuur, waarna het schip door het wisselen van de werfvlag voor de geuzenvlag, officieel overgedragen werd aan de voorzitster: Maartje Boone- van Tilburg. Daarna was het de beurt aan het voltallig gemeente bestuur en de pers.

26 maart: Deze avond werden wij als bouwers gehuldigd door het bestuur van de 1 april vereniging in de LTS Het team van vrijwillige bouwers bestond uit: 
Henk Grootveld, Piet de Bruin, Willem Patijn, Klaas van der Steen, Jan Teunissen, Harry Smit, Ton Niekamp, Dirk Pluymers, Harrold Bergkotte, Sander Blok, Bert Mijnlief, Jo van Adrighem, John van der Torre, Wim van der Torre, Rens van Adrighem, de brandweer Rozenburg, en Adriaan Zoetemeijer en Klaas van der Steen, die zich voor de certificaten verkoop had ingezet.

Uit handen van Maartje Boone kreeg elke vrijwilliger een koperen bel met de inscriptie: "Prince Admirael". Namens de bouwhulpen overhandigde scheepskok Jan Teunissen een kajuitlamp aan de schipper Wim van der Torre. 

Namens de Vestingstad Brielle bood stads-archivaris Jac. Klok een logboek aan. Hij zei dat deze Brielse zonen geschiedenis hebben gemaakt. "U gaat de oude stad Den Briel vertegenwoordigen met dit fraaie schip. Ik vraag de schipper Wim van der Torre, alle belevenissen in het nieuwe logboek te schrijven, en vraag u als het vol is het af te staan in bruikleen aan het gemeente archief." 

Wim beloofde dat te doen met de woorden: ,,omdat de volgende generaties dan wellicht met dit werk door zullen gaan.’’ Daarna vertoonde ik de filmopnamen die ik maakte tijdens de bouw, waarbij iedereen goed kon waarnemen hoe uniek "onze Geuzenboot" tot stand gekomen was. 

Er was een vaste bemanning samengesteld waarbij iedereen onder bevel van schipper Wim van der Torre, zijn eigen taak had. Er was zelfs een scheepsarts. Huisarts Harry Kamma of zijn vervanger Jaap Binsbergen zouden bij elke vaart als chirurgijn aanwezig zijn.

31 maart: De intocht met het nieuwe geuzenschip de Prince Admirael vandaag, omdat 1 april op zondag viel, was overweldigend!  De Batterijweg, het Maarland Zz, de bruggen en het Maarland Nz, zagen zwart van de mensen.

Het was het mooiste moment dat ik ooit in het 1 aprilgebeuren heb meegemaakt. Zelf stond ik bij de poort die op het Maarland Nz. stond. Ik had dus een prachtig zicht op hoe "mijn droom" kwam binnen varen in mijn geliefde stadje Den Briel. Mijn hart klopte sneller dan normaal gebruikelijk.

Voor de inname had ik een nieuw spel geschreven waarbij het visuele aspect het aller belangrijkste was. De kade van het Maarland Nz. was over een lengte van 100 meter afgezet, en in het midden was de poort geplaatst. Dit om er voor te zorgen dat het publiek dit keer voor het eerst, alles, maar dan ook alles, gade kon slaan. Binnen de poort stond het podium waarop Lumey en Treslong na het rammeien van de poort, hun tweestrijd voerden. Achter de spelterrein afzetting, was de ruimte gereserveerd voor verkleedde burgers, wat een geweldig totaalbeeld gaf. Na afloop trok de hele inname stoet naar het stadhuis, waar de overgave van de stad met het hijsen van de geuzenvlag bezegeld werd.

‘s Avonds vond een gondelvaart plaats waarbij de Prince Admirael verlicht met fakkels, onder begeleiding van vele pleziervaartuigen, glorieus de Brielse haven kwam binnenvaren onder een overweldigend applaus van het toegestroomde publiek. 

Het schip maakte vele reizen naar andere steden zoals onder andere Zierikzee, Delft, Gorinchem en Rotterdam, en werd alle jaren ingezet bij de 1 aprilvieringen. 

In augustus werden met het schip, tv-opnamen gemaakt in de haven van Den Briel met de bekende zanger Marco Bakker. 

Ook maakte ik dat jaar van het twee uur durende filmmateriaal dat ik opgenomen had, 
een documentaire van 20 minuten over de bouw van het geuzenschip.
De film viel bij filmfestivals in de prijzen. Het was een document voor het leven geworden.

In maart 1980 werden er met het schip tv-opnamen voor de Schooltelevisie gemaakt van de aankomst en landing van de watergeuzen met de Prince Admirael in Den Briel en het rammeien van de poort. Tevens maakten we opnamen met het schip en een 15 tal spelers en figuranten in Hellevoetsluis, over het vertrek van Willem van Oranje naar Engeland.

Frappant detail is dat ik nooit het stuurrad van de Prince Admirael in mijn handen heb gehad. Ik had vanaf mijn tiende jaar een eigen bootje, dus het ontbrak mij niet aan vaar ervaring. Toch is mij nooit gevraagd: "Ook een stukje varen?" Ik heb dus "mijn kind" niet eens echt in handen gehad. Nog geen seconde. Heel eigenaardig nu ik er op terug kijk.

Hoe uiteindelijk de totale kosten van het schip geworden zijn is mij niet bekend. In het Streekarchief Voorne en Putten in Den Briel, zijn gelukkig veel stukken over de Prince Admirael terug te vinden.

Het logboek, in 1979 aangeboden door de oud-archivaris Jac. Klok aan de schipper Wim van der Torre, bleek in 2019 door hem overhandigd te zijn aan de schipper Duco Deur. 

De ruim 2 uur filmopnamen die ik maakte op super-8 film van de bouw van de Prince Admirael, heb ik in 2010 overgezet naar digitaal beeld, en op DVD gezet. 

De originele filmbeelden en de digitale montages daarvan op DVD, heb ik geschonken aan het Streekarcief Voorne Putten Rozenburg in Den Briel.

De onderstaande foto’s laten duidelijk zien hoe uniek het Geuzenschip 
de Prince Admirael uiteindelijk geworden is.

De inname van Den Briel waarbij de Prince Admirael een belangrijke rol speelt.

In 1979 aan het Maarland Nz. waarbij de poort daar opgesteld was.

Met het dagboek is dit stukje 1 aprilgeschiedenis bewaard gebleven en kan 
een ieder die er in geïnteresseerd is hiervan kennis nemen.

Het originele dagboek heb ik geschonken aan het Streekarchief Voorne Putten in Den Briel.

In 2012 beschreef ik hoe de 1 aprilvieringen van een eeuwfeest 
een jaarlijkse viering zijn geworden.

Rens van Adrighem  

Jávea  november 2007

voor het laatst bijgewerkt maart 2019

Het boek heeft 216 pagina’s en 270 unieke foto’s.
Echt een boek om te hebben, of cadeau te doen.

Het is - zolang de voorraad - strekt verkrijgbaar

bij Bric a Brac in de Visstraat in Den Briel.

Hiermee werd een topdag afgesloten, die met gepaste trots de geschiedenis inging.

NAAR: Gondelvaart

NAAR: Site inhoud