NAAR: Deel 2

NAAR: Deel 1

NAAR: Deel 3

NAAR: Deel 4

Rens van Adrighem

Uit het archief van

BOUWDAGBOEK

“ De Prince Admirael ”

HET DERDE DEEL

16 Februari: Een enorme kachel is geplaatst die met pijpen warme lucht in het schip blaast. Het is nog steeds steen koud weer. Binnen in het schip komt de temperatuur op 25º.

Er is een begin gemaakt met het schilderwerk.

De leeuw als boegbeeld schiet al aardig op.

Morgen is het uur van de waarheid. Dan moet al het laswerk en alle onderdelen aan het schip klaar zijn.

Grootveld’s actie voor de scheepsbel bracht fl. 245,= op. De bel is gekocht en zal ik van de inscriptie “Prince Admirael” voorzien. Nog steeds worden er certificaten verkocht. Vandaag weer fl. 100,=. Ook een brief van de NOS ontvangen, dat het programma “van gewest tot gewest” opnamen van de tewaterlating komt maken.

17 Februari: Vandaag erg veel afgemaakt, maar niet alles afgekregen wat gepland was.
Fundatie voor de motor gemaakt, de boegspriet, kapiteinshut in de teer gezet, houten deuren gemaakt, het toilet en hoek ijzers in de voorkajuit geplaatst, schroefas en verstagings ogen aangebracht. Dirk Pluymers heeft de leeuw nu bijna helemaal klaar.

19 Februari: Mijn vader en John van der Torre hebben de bodem afgelast. Hiervoor moest het schip tweemaal gekanteld worden onder een hoek van 45º. Gelijk de bodem één keer in de teerepoxi gezet. Ikzelf heb de kajuit geïsoleerd met 3 cm.
dik tempex. 15 platen “hechthout” (oregon-pine) gehaald, voor de betimmering van het interieur van de kajuit. Vandaag zijn de aluminium masten binnen gekomen. Er is een start gemaakt met het plamuren en schuren van de romp van het schip. Eén kant is zelfs al in de verf gezet. 

20 Februari: Vandaag is het aflassen klaar gekomen. Ook het timmerwerk schiet lekker op. De wanden en het plafond van de kajuit zijn klaar. Met de grote kachel is het lekker werken. De temperatuur binnen is boven de 20º, terwijl het buiten enkele graden vriest. Buiten is men de hele dag met het schuren van het schip bezig geweest. Over het schip hebben we zeilen gespannen en er warme lucht onder geblazen zodat er gewerkt kan worden.

21 Februari: Weer de hele dag in de kajuit aan het timmeren geweest. Ik heb al meer dan 1200 koperen schroeven verwerkt. De blaren staan op mijn handen van het schroeven draaien.

De bijzondere sfeer in het binnenste van het schip maakt dat ik het bijna niet voel.

Buiten is de bakboordzijde nu ook in de verf gezet, evenals de voorkajuit.

22 Februari: De huid van het schip is helemaal in de teerepoxie gezet. De hele dag heeft het geregend en gesneeuwd. Door de gespannen zeilen over het schip kan de verf goed drogen.

In de kajuit heb ik het aanrecht en een tweede bank geplaatst.

23 Februari: De hele buitenkant van het schip voor de derde maal geverfd. Zelf ben ik weer bezig geweest met het timmerwerk in de kajuit.

24 Februari: Vandaag is het een hele drukte geweest. Het hele schip is vanbuiten weer helemaal geverfd en de dekken en de schotten. Op de vloer na is het timmerwerk in de kajuit klaar. Ook het roer en de stuurinrichting geplaatst. In het totaal zit er al 60 liter verf op het schip.

Dirk Pluymers, Piet de Bruin en Klaas van der Steen hebben alle dekken, hekwerken en schotten geverfd. Ook de waterlijn is aangebracht en alles onder de waterlijn voor de zevende keer geverfd.

26 Februari: Weer drie lagen verf aangebracht vandaag.

27 Februari: De hele dag geschilderd en het stuurwerk aangebracht.

28 Februari: Het timmerwerk van de kajuit afgemaakt. De hele dag weer geschilderd.
De NOS is vandaag geweest voor de opnamen van de tewaterlating op 3 maart.
‘s Avonds het schip onder de kraan op de werf gereden. Dit moest via het Spuislop, een klus die drie uur in beslag nam.

1 Maart: Het schip te water gelaten voor stabiliteits proeven. Nu was pas goed te zien hoe mooi het schip is. Tevens is de motor onder het dek getakeld. Het schip lag keurig in balans en vrij “vast” op het water. Na de proeven het schip weer op de kant gezet. De hele dag besteedde ik aan het decoreren van de huid van het schip. Jan Teunissen beitste de kajuit, Henk Grootveld heeft de deuren “gehangen” en Dirk Pluymers heeft de leeuw afgemaakt. De scheepsbel heb ik gegraveerd en een bel voor mevrouw Smit- Kroes.

’s Avonds stond er In “Het Vrije Volk” een artikel over de bouw van het schip.

2 maart: Op de vroege morgen kwam ik met Fons Löbker op de werf aan, waar we direct opgevangen werden door Wim van der Torre. Hij was woedend. 

“Hoe we het voor elkaar kregen in de krant te staan zonder dat hij ook op de foto stond. “Wie bouwt hier nou dat schip” was zijn vraag. Het moet gelijk afgelopen zijn.
En jij Fons, je mag niks meer schrijven 
onder mijn toestemming”.

We waren zo verbouwereerd dat we niets konden zeggen. Het sloeg in als een bom.

Het bleek dat zijn vriend, Molenaar, die Het Vrije Volk had gelezen, hem had opgebeld en gezegd dat hij het niet moest pikken dat wij op de foto in de krant stonden.

Onbegrijpelijk voor ons. Het hele stuk in de krant sprak de loftrompet over Wim van der Torre van Jachtwerf “De delta” in Den Briel, die geheel belangeloos zijn werf en machinerieën beschikbaar stelde voor de bouw van het schip. Wil je een nog mooiere reclame voor je bedrijf? En als er al een commercieel belang was bij dit project, gold dat zeker niet voor mij, dus waarom zo kwaad zijn? Van iemand waar je al zo lang mee bevriend bent en altijd dag en nacht voor klaar staat verwacht je toch zo’n reactie niet.

Fons Löbker kon maar niet begrijpen dat ik dat allemaal pikte. “Ík heb dat artikel toch niet geschreven, of die foto gemaakt? Hij denkt toch niet dat hij mij tegen kan houden te schrijven wat ik wil. Hij heeft ook niet door, dat hij zonder jou nooit tot dit resultaat had kunnen komen” waren Fons woorden. Ik ging er vanuit dat Wim “opgestookt” was door de man die zich zijn vriend noemde. Maar ja,... hoe gaan die dingen. 
“Gaan jullie even op de campagne staan, dan maak ik een foto” zei de verslaggever.

Na de eerste schrik ben ik gewoon aan het werk geslagen. Ik was niet van plan mijn werklust te laten verzieken door dit voorval. Het was al hectisch genoeg allemaal. Vandaag was het bar slecht weer. Het water viel met bakken uit de hemel. We konden aan het buitenwerk van het schip niets doen. ‘s Middags aan de vloer van de kajuit gewerkt. Ik ben twee uur bezig geweest met het kalligraferen van de oorkonde voor mevrouw Smit- Kroes.

3 Maart: Om 8.00 uur waren we allemaal al op de werf. De filmploeg van Gewest tot Gewest kwam ook precies op tijd. We hebben een aantal klusjes aan boord gedaan. De sluitingen van de deuren, vlaggenmasten, anker, afmeerlijnen enz. in orde gemaakt. Van 8.00 tot 10.00 uur zijn er opnames gemaakt voor de TV van de voorbereidingen. Bij de koffie kregen we van bakker van Veen een enorme taart van 80 bij 60 cm. Om 11.00 uur zijn we het schip gaan transporteren naar de Turfkade. Om 12.30 uur stond het schip op zijn plaats. Om 13.00 uur kwam de hijskraan. Om precies 14.30 uur kwamen de genodigden en mevrouw Smit- Kroes aan op de Turfkade.

Alles verliep precies volgens schema. 

De bouwers werden voorgesteld en er werden toespraken gehouden.

Mevrouw Smit- Kroes doopte het schip met een fles champagne. De eerste poging mislukte, maar de tweede slaagde volledig.

De Staatssecretaris klom in de hijskraan en liet het schip onder vrolijke klanken van de boerenkapel, zeer behendig te water.

De jongste bouwer: Harrold Bergkotte
bood mevrouw Smit- Kroes namens de bouwers een scheepsbel met inscriptie aan.

Met mevrouw Smit- Kroes hadden we een leuk gesprek in de kajuit. Daarna zijn we naar Dedert gegaan voor een gezellig samenzijn. Er was erg veel volk op de been. Een paar duizend Briellenaren waren getuige van deze bijzondere dag. Ook het weer liet ons niet in de steek. Het was droog en niet te koud.

4 Maart: Na het schrijven in het dagboek, ben ik aan de hand van het voorval van 2 maart, voor mijzelf tot het besluit gekomen een paar stappen terug te doen. Ik heb het idee dat Wim zich voor de voeten gelopen voelt. Ik denk dat hij bang is voor het “Twee Kapiteins op één schip effect.” Ik heb nooit vooraan willen staan of lopen, laat staan de Kapitein te willen spelen. Ik doe mijn werk liever op de achtergrond, alleen maar omdat het een uitdaging voor mij is en ik het mijn plicht vind mijn talenten met anderen te delen, in het algemene belang.

Ik beschrijf dit voorval in het dagboek, omdat het bij de geschiedenis over de bouw van de Prince Admirael hoort. Naast de fijne herinneringen zijn er zoals altijd ook vervelende. De dingen gaan nu eenmaal zo ze gaan. Voor mij was het een knauw in de vriendschap. Ik heb geen kwade opzet kunnen ontdekken, alleen maar onbegrip. 

“Ik ben wel eens eerder met een kunstenaar bevriend geweest maar heb hem nooit kunnen begrijpen”, vertelde Wim mij eens. Dat heeft zich dus jammerlijk herhaald en dat maakt het - omdat ik volgens mij altijd erg open ben en zeker tegen vrienden - wrang. Als er van kwade opzet sprake zou zijn geweest, zou ik er met geen woord over reppen. Dan was het voor mij over en uit geweest. 

Ik heb over dit gebeuren er toen nooit met anderen één woord over gesproken. Met niemand.

25 Februari: Ondanks dat het vandaag zondag is,

is er de hele dag geschilderd aan het schip.

5 Maart: M’n vader en Piet Muilwijk, de werknemer van de werf, hebben de motor gemonteerd. ‘s Middags om 16.00 uur draaide de motor voor het eerst.

7 Maart: Het Geuzenschip is ruim zes minuten op TV geweest, in het programma: 

“Van Gewest tot Gewest”.

8 Maart: Het eerste verzoek om met het Geuzenschip te komen naar een andere plaats is binnen gekomen en wel uit Gorinchem. Men wil het schip in mei inlassen bij een historische gebeurtenis. Vandaag zijn we begonnen met het mastbeslag. Bij Verolme op Rozenburg hebben we 1000 kilo ballast opgehaald voor het schip.

9 Maart: In stromende regen voor het eerst gevaren in de haven. Het schip vaart fantastisch en loopt bijzonder snel. de snelheid is zeker 15 km. per uur. De vaareigenschappen zijn verrassend goed.

10 Maart: Het timmerwerk in de kajuit heb ik afgemaakt. Er is de hele dag aan het mastbeslag gewerkt.

Rens van Adrighem  

Jávea  november 2007

voor het laatst bijgewerkt maart 2019