Rens van Adrighem

door autodidact      kunstenaar

Schilderij Inname van Den Briel op 1 april 1572 door Rens van Adrighem

UIT DE HISTORIE VAN DE 1 APRILVIERINGEN

De inname van Den Briel door de Watergeuzen op 1 april 1572 heeft de eeuwen door

de mensen geïnspireerd tot het schrijven van verhalen, toneelstukken en openluchtspelen,

en het maken van attributen voor de viering van deze historische gebeurtenis.


Vanaf 1966 is men de 1 aprilviering jaarlijks gaan vieren

waarbij het rammeien van de poort tot de belangrijkste traditie is gaan behoren.

Door enthousiaste Briellenaren werden al snel unieke attributen gemaakt.


Zo kwam de 1 aprilvereniging in het bezit van:

Een heus veldkanon, een drietal kleine kanonnen, grote houten “rammei” deuren voor de Langepoort. Een demontabel podium van zes bij negen meter, tientallen kurassen, hellebaarden, vlaggen, een kooiwagen, een kogelwagen en een enorme poort voor de ingang van de stad,

een demontabele poort voor de jaarlijkse rammei- scène, en een uniek geuzenschip: ”de Admirael”,

dat na zeven jaar vervangen werd door een nieuw stalen schip: “de Prince Admirael”.

DE MEEST OPVALLENDE JAREN WAREN:

Op 1 april werd het door Johan Been geschreven toneelstuk

“Het huisgezin van de Watergeus" opgevoerd door de zangvereniging “Crescendo" in hotel "De Nymph".

Op 1 april trok een grote stoet Brielse Geuzen van het havenhoofd waar

zij geland waren met een vijftal schepen, naar de waterpoort.

Daar was een fraaie kartonnen poort opgezet die gerammeid werd.

De complete koninklijke familie kwam naar Den Briel om de opvoering

van het spel "In naam van Oranje", geschreven door Johan Been,

op de Markt te aanschouwen, en Koningin Wilhelmina onthulde

het 1 aprilmonument op de funderingen van de Noordpoort.

Ter gelegenheid van de viering zeshonderdjaar stadsrecht werd het openluchtspel "Het kind van Voorne" geschreven door Johan Been,

onder regie van de bekende regisseur Kommer Kleyn opgevoerd.

Op 10 januari werd de 1 aprilvereniging opgericht.

Op 1 april werd bij het 1 aprilmonument via de NCRV-radio

de feesten ingeluid. Daarna volgde een kranslegging

en vond er een historische optocht plaats.

Op 1 april vond de eerste viering na de Tweede Wereldoorlog plaats.

Burgemeester Harm van Sleen legde een krans bij het 1 aprilmonument

en op grootse wijze werd de 375 jarige herdenking gevierd van

de inneming van Den Briel.

Het groots opgezette klank en lichtspel "In naam van Oranje",

geschreven en geregisseerd door Frans Spuijbroek uit hellevoetsluis

werd twee maal opgevoerd op het Catharijnehof.

Er mag gerust gesteld worden dat dit gebeuren heel wat los gemaakt

heeft in Den Briel.

Eigenlijk is toen de basis gelegd voor een jaarlijkse viering.

Op de vroege morgen van 1 april werd de Langepoort gerammeid,

die van nieuwe deuren was voorzien, door een grote groep in het

1 aprilpak gestoken Briellenaren, waarna men afmarcheerde naar de Markt waar op het bordes van het stadhuis een gedeelte van "In naam van Oranje" geregisseerd door Frans Spuijbroek opgevoerd werd.

Op de Pieter van der Wallendam werd een enorme poort geplaatst, financieel mogelijk gemaakt door de Brielse bevolking, en gedecoreerd door Rens van Adrighem, ter opluistering van de feesten.

De poort heeft enkele jaren dienst gedaan.

Minister Klompé en de commissaris der koningin Mr. Klaasesz

openden een foto tentoonstelling in het stadhuis.

Voor de 1 aprilviering kwam in de vroege morgen koningin Juliana

naar Den Briel. In de St. Catharijnekerk vond een herdenking plaats.

Onder begeleiding van Brielse geuzen gewapend met hellebaarden,

ging zij op eigen verzoek te voet door de binnenstad naar het Asylplein.

's Middags werd de Langepoort gerammeid en werd het openlucht spel

"De tyrannie verdrijven" geschreven door dr. Voet onder regie van

regisseur John van de Rest opgevoerd op het Catharijne hof,

onder het toeziend oog van koningin Juliana.

Voor het eerst in de geschiedenis kwamen 's avonds de watergeuzen

met hun eigen Geuzenschip "de Admirael" die door vrijwilligers

pro Deo gebouwd was, de haven binnen varen.

In de Jacobskerk werd het spel: "Water en wind voor vijand en vriend" geschreven door Rens van Adrighem opgevoerd onder regie van

Jan Beesemer.

In de Jacobskerk werd het spel: "Water en wind voor vijand en vriend"

opgevoerd onder regie van Jan Beesemer.

Een demontabele  Inname poort werd gemaakt voor de rammei scène,

die werd opgebouwd op de plaats van de voormalige waterpoort

op het Maarland Nz.

Jac. Klok schreef het toneelstuk "Slaet op den trommele"  dat op de avond van 29 maart werd opgevoerd in de kantine van de LTS onder regie van

Jan Beesemer.

Een nieuw geuzenschip “De Prince Admirael”, ook weer door

vrijwilligers gebouwd, werd voor de eerste keer ingezet bij de inname

die plaats vond op 31 maart omdat 1 april op zondag viel.

Rens van Adrighem schreef hiervoor een nieuw draaiboek omdat

het spel toegespitst werd op het binnenvaren van “De Prince Admirael”.

Jac. Klok schreef het openluchtspel "De piraten komen!"  dat werd opgevoerd op het Maarland Nz. onder regie van Jan Beesemer.

1913

1922

1930

1939

1947

1962

1967

1970

1972

1977

1978

1979

1980

Een groepje bestuursleden met hun vrouwen van de 1 aprilvereniging,

de middenstands vereniging, de VVV en enkele spelers van het spel

in 1962, rammeide de provisorische deuren van de Langepoort

en hijsen de geuzenvlag op het stadhuis.

1966

1 april werd gevierd met kanonschoten en een dankdienst.

De straten werden versierd met vlaggen.

1672

Op 1 april klonken saluutschoten, klokkenspel en er was een drie uur durende kerkdienst.

1772

Bij de 1 aprilviering werd bijna het hele land betrokken.

Het werd in Den Briel groots gevierd en Willem III legde de eerste steen voor het Asyl voor oude en gebrekkige zeelieden.

1872

Op 1 april werd er bij het 1 aprilmonument een krans gelegd.

1940

Rens van Adrighem

1 aprilfeesten  Den Briel

Rens van Adrighem schreef met Harrie van der Wiel het spel “De inname van Den Briel”, dat werd opgevoerd op het Maarland Nz. De regie was in handen van Arie en Ton van Eendenburg.

1981