mijn diensttijd

Rens van Adrighem

door autodidact     kunstenaar

 

Het verzoek van mijn werkgever mij wegens onmisbaarheid vrij te stellen, werd afgewezen.

Ik was van de lichting 67-01. Zoals het een goed burger betaamd, melde ik mij op de legerplaats in Ossendrecht. Ik kwam met drie lotgenoten op een vierpersoons kamer. Het handboek soldaat was je leidraad en om de haverklap moest je aantreden. Het was niet echt een prettige ervaring. Drie kwartier in je blote kont met alleen een overal aan in de vrieskou in de rij staan om te douchen is geen pretje. En afgeblaft worden al helemaal niet. Tot je middel in het water in het met een ijslaagje bevroren ven te moeten banjeren met bepakking en een wapen dat niet nat mag worden is ook geen pretje. Want zo werd de rekruut, of ook wel Oliebol genoemd, 'afgeknepen'.

Na de basisopleiding van drie maanden werd ik overgeplaatst naar de Juliana van Stolberg kazerne in Amersfoort. Daar kreeg ik de rij-opleiding als chauffeur van een Willy's Overland jeep. Die tijd was al een heel stuk prettiger. We gingen vaak de stad in om te gaan zwemmen in het sportfondsenbad en daarna bij de chinees wat te gaan eten en onder andere in bar het Galjoen wat te gaan drinken.

Na het behalen van mijn rijbewijs, werd ik overgeplaatst naar kazerne de Wittenberg in Stroe om deel te gaan uitmaken van de parate verbindingstroepen.

Mijn militaire dienstplicht

Vanaf mijn opkomst in Ossendrecht heb ik steeds aangegeven rugproblemen te hebben. Ik ben naar vele militaire hospitalen gestuurd voor onderzoeken, maar men heeft nooit iets kunnen vinden. Wel kreeg ik 'mutaties', wat inhield dat ik niet op wacht hoefde, geen exercitie hoefde lopen, geen stormbaan, geen gymnastiek, enz. enz.

Uiteindelijk zijn mijn rugklachten pas eind jaren '90 verholpen door een Indiër in Jávea, Spanje. Hij zag meteen dat mijn linker schouder uit de kom zat. "Dat moet al heel lang zo zijn. Dat is vanaf dat je een jaar of 16 was volgens mij", vertelde hij. Na lang nadenken had hij inderdaad gelijk. Op die leeftijd ben ik gevallen op het ijs en de huisarts had toen vastgesteld dat mijn sleutelbeen gekneusd was. Ik heb toen 6 weken met een mitella gelopen. De schouder is altijd pijnlijk gebleven. De Indiër heeft me behandeld door de schouder 'op zijn plaats te zetten' en sinds die tijd heb ik op die plek nooit meer pijn ervaren.

Ossendrecht

Amersfoort

Legerplaats de Wittenberg,   Stroe

Bij de parate troepen

Ik werd ingedeeld bij het 108-ste Verbindings Battalion. De parate troepen. Dat hield in dat je twee weken achtereen in dienst was en dan van vrijdagmiddag tot zondagavond naar huis mocht.

Ik kwam in eerste instantie terecht bij de kabellijners als chauffeur van de pelotons commandant.

Ik was daar met nog een tweede chauffeur.

En zo kwam ik bij het Charlie peloton terecht als chauffeur van luitenant Bert Julius. Een grote vent met enorme pret-ogen. Al snel werd mij duidelijk dat ik niet met 'zomaar iemand' te maken had. Hij was enkele jaren ouder dan ik en afgestudeerd socioloog en was 'kortverbander', wat inhield dat hij voor vier jaar getekend had. Een vrolijk, open, mensen mens.

Dat was blijkbaar niet de bedoeling, want er kwam een luitenant die zei: ,,Eén van jullie gaat met mij mee.’’ Hij vroeg onze naam en zei resoluut: ,,soldaat Van Adrighem gaat met mij mee.’’

Bert woonde op steeds wisselende plaatsen. Dat kon de officiers kazerne of een zomerhuisje in Garderen zijn. In Garderen knapte ik in een schuur de oude Wolsley op. Een oud grijs Engels vehikel die ik donker groen spoot. Een kleur die deze oude klassieker een prima uitstraling gaf.

Wij soldaten, lagen met 16 man op een kamer. Een kamer die we al snel een beetje aankleedde met visnetten aan het plafond en waarvan ik de grote ramen beschilderde als glas in lood. Een stalen kast, die we op zijn kant zette, deed dienst als bar. Ook hadden we een televisie en een pick-up dus hoefden ons niet te vervelen. Op de kazerne was een bioscoop en theater, waar geregeld bekende artiesten optraden.


's Avonds gingen we meestal naar Garderen, zo'n 5 km. van de kazerne. Daar was café Stammetje.

In Kootwijkerbroek, op zo'n 10 km. van de kazerne hadden we café Rein van Ee. Die maakten altijd heerlijke karbonades en uitsmijters.

Het was daar altijd beregezellig zoals te zien is op de foto.

(Mijn diensttijd was de enige tijd dat ik alcohol dronk)


Met hoogtijdagen hielp ik daar wel eens achter de bar en in de bediening op het terras.

Onze compagnies commandant; majoor Muilaard, had een keer schade gereden aan zijn Opel. Het gedeukte achterscherm heb ik toen uitgedeukt, geplamuurd en in de juiste kleur gespoten.

Ik deed dat gewoon voor de deur van ons verblijf.

Bert zocht altijd naar mogelijkheden om zoveel mogelijk buiten de kazerne te zijn. We gingen er dan ook constant opuit met de open jeep om locaties voor oefeningen te zoeken. We gingen dan bij de burgemeesters op bezoek die ons in de meeste gevallen toestemming 'moesten' verlenen in hun gemeente zendwagens te mogen opstellen om oefeningen uit te kunnen voeren. Voor die gemeentes niet altijd even prettig, want de jongens reden nogal eens schade aan stoepen en dergelijke, en die kosten moesten dan door defensie vergoed worden. 

Voor die oefeningen gingen we met een aantal zend- en ontvangwagens met eigen stroomvoorziening op pad. Het was dan altijd de uitdaging om zo dicht mogelijk aan het water te staan. Of dat nu in Zeeland, de provincies rond het IJselmeer of waar dan ook was. We hebben op de vreemdste plaatsen gestaan.

En waar we ook stonden: we zorgden altijd voor goede slaapplaatsen. Of het nu in een zomerhuisje, een grote loods, midden op de heide of zelfs op de afsluitdijk in de kelder van een sluis was.

Ook hadden we altijd een grote tent met benzine kachels bij ons die we ook gebruikte als bar. Ik kocht dan eieren voor uitsmijters en karbonades om te bakken en sterke drank en bier om te verkopen met wat dubbeltjes winst aan de maten.

Bij wat grotere oefeningen kookte ik ook wel voor de onderofficieren en officieren. Ik haal mij nog goed voor de geest dat we in Vierhouten in een grote houten Zonnehal - waar in de jaren '50 en '60 grote mei-manifestaties plaatsvonden van de SDAP - ik achter het daar aanwezige toneel mijn keuken geïnstalleerd had. Zoals gezegd: we stonden altijd op de vreemdste plaatsen. Dat hield ook in dat ik zodoende haast zou kunnen stellen dat ik in mijn dienstperiode bijna elke kroeg in Nederland wel gezien heb.

We reden altijd met open jeep en hebben heel wat kilometers afgelegd in Nederland en ook in Duitsland tijdens NAVO oefeningen.

Met het ‘mensen mens’ op oefening werd er altijd 

Kroegentochten


Op een zondagmiddag gingen we met 12 man in de lelijke eend van Bert naar Kootwijkerbroek. Vóór de spoorwegovergang in Stroe, hebben we 6 man uit moeten laten stappen om de overgang te kunnen nemen. Anders waren we zeker vast komen te zitten met de doorgezakte Eend. We zijn overigens veilig aangekomen bij café van Ee en veilig - zonder bekeuringen - terug gekeerd op de kazerne, 's avonds laat. Wel met de nodige drank op natuurlijk.

Daar lag onze maat. Hij was van de fiets geraakt en met de nodige drank op in slaap gevallen langs de weg. Dankzij ze lantaren vonden we hem terug en waren nog net op tijd terug op de kazerne.

Voor de korte afstanden beschikten we over een tandem. (Een achtermekaar fiets.) Daarmee gingen we vaak naar café Stam in Garderen. Meestal met 3 of 4 man op het geel geverfde rijwiel.

De meest achterop zittende kreeg zodra het donker werd een rode zaklamp op zijn rug gebonden.

Op een avond kwamen we bij de poort van de kazerne aan en kwamen tot de ontdekking dat de achterste man er niet meer was. Er zat niets anders op dan de weg terug te gaan. En ja hoor,... aan de rand van een korenveld naast de weg zagen we een rood lichtje.

Kort voor 5 december - het was een zondagavond waarop we terug keerden van verlof naar de kazerne - verklede  ik me op het NS station in Rotterdam als Sinterklaas. Het feest was compleet in de trein.

Op 5 december gingen we als Sinterklaas met zijn Pieterbazen naar het café van Rein van Ee om de kleinkinderen van de familie te verrassen.

Voor de kerst beschilderde ik de ramen als glas-in lood ramen, en voorzag de kamer van kerstdecoraties. Een stalen kledingkast kieperden we op zijn kant en de achterzijde beschilderde ik. Binnen de kortste keren hadden we onze ‘eigen’ kroeg op de kamer. Mocht het dan uit de hand lopen, rolde je zo je bed in.

serieus gewerkt. Daarnaast was het ook een vrolijke boel. Niks was te gek.

Eigen kroeg

Tijdens een oefening, raakten we in Bergenopzoom in het café de Zwarte kat terecht. De eigenaar was een bekende van Bert. Hij was ook accordeonist, die bevriend was geweest met John Woodhous, die wereldberoemd was geworden met zijn "Magnic Accordeon", waaruit het geluid van een elektrisch orgel kwam. Een prachtig geluid, waarmee hij vele hits scoorde. Dat systeem was echter een uitvinding van die kroegbaas. John Woodhouse had dat gekopieerd en er octrooi op laten leggen. Een boevenstreek natuurlijk, want op die manier was hij de enige die met deze unieke vinding zijn brood kon verdienen.


Dit zijn maar enkele voorbeelden van onze bezoeken aan de vele horeca gelegenheden door heel Nederland. Bezoeken die altijd in een gezellige sfeer verliepen. Nooit heb ik rottigheid meegemaakt.

De hele periode bij de parate troepen heb ik als een feestje, en door de omgang met Bert, als zeer leerzaam op het menselijk vlak ervaren.

Herinneringen

De namen die ik mij

kan herinneren zijn:


?

Peter Spelbos

Bob Walraven

Theo Hekkelman

?

De koetsier

Jan Brouwer

en zijn menner

Jan Poover

Arie Stout

Ikzelf naast de kar

Bij het afzwaaien werden we van de kazerne opgehaald met paard en wagen,

voor een afscheidsdiner bij de familie van Ee in Kootwijkerbroek

Een kleine impressie van het afscheid.

Bert werd verrast met wat dorstlessers.

Eind van de middag keerden we allen huiswaarts. Het burgerleven in.

Het is 1965 als de oproep voor keuring voor mijn militaire dienstplicht in mijn ouderlijkhuis in de Witte de Withstraat op de deurmat valt.

Ik werd goed gekeurd en in oktober 1966 ontving ik de oproep ter inlijving.

Naar:  De zoektocht


Naar:  De site inhoud