Brielse 
Zakkendragers
De Kaailopers
“Kaailopers”
Zo werden de Brielse zakkendragers genoemd.
Op de foto zien we Jacob van der Reiden die geboren werd in 1874 en stierf in 1968.
Ondanks de zware arbeid behaalde hij de leeftijd der sterken.
Een man die respect afdwingt. Zoiets zie je tegenwoordig niet meer.
Dit was in het niet zo lange verleden een gebruikelijk beeld langs de kaden.
Rijen kaailopers, op- en afgaande, urenlang.
De schepen moesten immers gelost en geladen worden
en machines bestonden toen nog niet.
Deze mannen hebben eeuwenlang een speciaal gilde gevormd.
Het gilde van de zakkendragers.
Kwam er een schuit, dan moest er gedobbeld worden wie zou mogen lossen of laden.
Toen was het niet vreemd dat je om werk moest dobbelen.
Dit gebeurde doorgaans in het zakkendragershuisje, waar de dobbelbak stond.
Je broodnodige werkzin, hing dus af van het lot.
Wetende dat thuis moeder de vrouw wachtte met een stelletje hongerig kinderen.
Het is dus geen wonder dat velen troost zochten in de jenever.
Trap, op trap af met een zak van honderd kilo op je rug, en dat tien uur lang!
De zaterdagmiddagen om de beurt. En dat voor f.15,- in de week.
De pakhuizen, waarin de zware balen omhoog gedragen moesten worden 
langs een steile trap, zijn nu omgebouwd tot winkels en horeca gelegenheden.
De havens liggen nu vol met recreatie bootjes.
Zover was het nog niet toen Jacob van der Reiden op de foto werd gezet.
Jaren van sjouwen lagen toen nog voor hem...!

“Kaailopers”

Zo werden de Brielse zakkendragers genoemd.

Op de foto zien we Jacob van der Reiden die geboren werd in 1874 en stierf in 1968.

Ondanks de zware arbeid behaalde hij de leeftijd der sterken.

Een man die respect afdwingt. Zoiets zie je tegenwoordig niet meer.

Dit was in het niet zo lange verleden een gebruikelijk beeld langs de kaden.

Rijen kaailopers, op- en afgaande, urenlang.

De schepen moesten immers gelost en geladen worden

en machines bestonden toen nog niet.

Deze mannen hebben eeuwenlang een speciaal gilde gevormd.

Het gilde van de zakkendragers.

Kwam er een schuit, dan moest er gedobbeld worden wie zou mogen lossen of laden.

Toen was het niet vreemd dat je om werk moest dobbelen.

Dit gebeurde doorgaans in het zakkendragershuisje, waar de dobbelbak stond.

Je broodnodige werkzin, hing dus af van het lot.

Wetende dat thuis moeder de vrouw wachtte met een stelletje hongerig kinderen.

Het is dus geen wonder dat velen troost zochten in de jenever.

Trap, op trap af met een zak van honderd kilo op je rug, en dat tien uur lang!

De zaterdagmiddagen om de beurt. En dat voor f.15,- in de week.

De pakhuizen, waarin de zware balen omhoog gedragen moesten worden

langs een steile trap, zijn nu omgebouwd tot winkels en horeca gelegenheden.

De havens liggen nu vol met recreatie bootjes.

Zover was het nog niet toen Jacob van der Reiden op de foto werd gezet.

Jaren van sjouwen lagen toen nog voor hem...!

De klokken van de toren hebben gespeeld en de twaalf slagen zijn voorbij.

Daar gaan ze dan op de Markt. Voor een uurtje zijn de kaailopers weer eigen baas.

En nu naar moeders. Vlug een sigaartje opgestoken, gekregen na het lossen.

Daar gaan ze dan, met het lege stikkezakkie en het kruikje.

Het Zakkendragers huisje

aan het Maarland

In ere hersteld

De geschiedenis van het zakkendragershuisje begint eigenlijk met het Maarlandse klokje dat in 1705 aangebracht werd aan de gevel van Maarland Nz. nr. 26.

In 1762 werd het klokje verplaatst naar de overzijde, aan de gevel van een huisje op de hoek van de Nieuwstraat.

Omstreeks 1800 hing er naast het uurwerk nóg een klok. Maar dan aan de zijgevel. Deze bel werd gebruikt door de zakkendragers om daarmee aan te geven dat een schip geladen of gelost moest worden.

Omstreeks 1995 kwam de vereniging Maarlandbewoners op het idee om het ‘Zakkendragershuisje’ te herbouwen. Het lukte hen de benodigde gelden bijeen te krijgen. Eén van de bewoners is de architect Jan Walraad en die heeft de bouw tekeningen gemaakt. Daarna zijn er acties opgezet om de benodigde financiën bij elkaar te krijgen. Dat varieerde van sponsorbrieven en het verkopen van zelf opge-haalde spullen op de Koninginnedag-vrijmarkt, tot het organiseren van rondvaarten op Koninginnedag.

Ook is toen het evenement Brielle Maritiem gestart, ter afsluiting van het vaarseizoen. Nadat men zelf alle IJsselsteentjes uit een oude muur had afgebikt en ergens oude vloerbalken hadden versierd, is in 2003 het zakkendragershuisje gebouwd. Er is een replica van de oude, verdwenen luidklok aangebracht, zodat het weer helemaal zijn oude look heeft.

De huidige atoomklok kostte maar liefst f. 25,000,- en werd teruggeplaatst. Ook is er weer een bel geplaatst, die bij bijzondere gelegenheden wordt geluid. De bel deed volgens gegevens, rond 1900 ook dienst als brandklok en werd geluid om de schippers te waarschuwen als de haven gespuid werd.


Toen het huisje klaar was, hebben de initiatiefnemers het overschot van de sponsoring in het onderhoudsfonds gestopt en zijn ze als “Stichting Zakkendragers gilde de Kaailopers” verdergegaan. Hun doel was om projecten te ondernemen ter verfraaiing van het gebied rond de Maarlandsehaven.

Als tweede project hebben ze een oude stenen wastrap herbouwd. Die loopt vanaf de kade naar het water. Misschien was hij in het verleden wel ergens anders voor, maar iedereen noemt hem nu zo.

Als volgende project dachten ze aan het terrein rond de voormalige Sloepenloods van de torpedisten, thans schietloods aan het eind van de Kostverloren. Die hadden ze graag in de oude negentiende-eeuwse staat terug willen brengen. Tot heden is dat echter niet gelukt.

Het Zakkendragersgilde de Kaailopers, bestond uit een tiental personen en organi-seren maritieme activiteiten op en rond de Brielsehaven. Demonstraties van het laden en lossen van schepen, vrijmarkten, rondvaarten met het Geuzenschip, wasplaats-vertellingen, optredens als Zakkendragerskoor enz. enz. behoorden tot de activiteiten.

En zo wisten de mannen op gezette tijden het levendige sfeerbeeld van vroeger de Brielsehaven en aan de kades weer terug te brengen.

Het terrein rond de voormalige sloepenloods is helaas niet in zijn oude glorie hersteld.

Het had zo mooi zijn geweest als de helling in oude staat terug gebracht was

en misschien zelfs wel ‘opgetuigd’ had geworden met wat oude schepen.

Dan hadden we er een mooie historische trekpleister voor Den Briel bij gehad.

In 2009 waren de Kaailopers:

Bart, Jeroen, Aat, Koos, Kees, Jos, Albert, Sander, Frits en Steef.

Rens van Adrighem

door autodidact      kunstenaar

Rens van Adrighem

Jávea,  España  Juli 2009

De zakkendragers en de ‘loopplanken’

voor het lossen van de schuit.

Het lossen van de schuiten aan het Slagveld en het Scharloo.

Volgens de overlevering stond het Zakkendragershuisje tot 1865 aan de Lijnbaan omdat de meeste activiteiten immers plaats vonden in de oude haven aan het Slagveld, de Turfkade en het Scharloo.


Zo was het bikkelharde leven van de Brielse Zakkendragers tot de jaren ’40 van de vorige eeuw. De mechanisatie luidde een ander tijdperk in.

NAAR: Site inhoud

In 1952 kwam er een einde aan dit markant stukje Brielle. Het pandje was vervallen en er was geen sprake meer van het met de hand lossen van schepen, zodat er besloten werd het af te breken.