Rens van Adrighem

Jávea 29 oktober 2017

Laatste bijwerking: 27 februari 2021

door Rens van Adrighem

In het drie verdiepingen tellende woonhuis aan de Voorstraat op nummer 80, een laat-18de-eeuws gebouw met Lodewijk XVI-details, opende op 3 oktober 1873 een Gereformeerd weeshuis. Er werd een grote gevelsteen met de tekst: ‘Geuzengesticht Wilhelmus Van Nassauwen’’ boven de ingang aangebracht. Het was een geschenk van de gereformeerde Brielse bevolking. ter gelegenheid van de 300 jarige viering van de bevrijding van Den Briel door de Watergeuzen in 1572.

DE GESCHIEDENIS VAN HET GEUZENGESTICHT

Van woonhuis naar weeshuis, meisjes vakschool, boksclub, textielwinkel, pension, café-bar en nu appartementen.

1  Aan de Voorstraat het eerste pand met de drie haaks op elkaar staande daken.

2  Daar achter de twee middelste panden, het hoge rode dak en het grijze.

3  In de enorme tuin het vrijstaande pand met het grijze zadeldak.

4  Het voormalig souvenirs winkeltje van mevrouw Campbell. 

Voorstraat 80 en 78 kort voor de sluiting in 2017 van De Roef.

DE VERVALLEN TOESTAND VAN HET PAND (3) IN DE TUIN

‘VOOR HET VADERLAND’

De panden werden in 2017 aangekocht door Chris Mazuir en zullen verbouwd gaan worden tot appartementen voor ouderen. Gezien de nogal omvangrijke- veelal vervallen omstandigheden van de panden, zal de gehele restauratie en het opnieuw optrekken van gebouwen naar Mazuir verwacht, vijf jaar in beslag gaan nemen.

De grote bomen, die vermoedelijk de oudste van de Briel zijn, blijven gehandhaafd.

De panden 2 op de satellietfoto moeten er ook aan geloven door hun slechte toestand.

Ze zullen opnieuw opgebouwd worden.

Half september werd begonnen met de sloop van het complex in de enorme tuin. Het pand is volledig met de grondgelijk gemaakt maar zal in oude staat worden herbouwd.

Het kacheltje op de slaapzaal, de eerste etage van het bijgebouw. Hoeveel weesjes zullen hier omheen gezeten hebben.

De bijna onbegaanbare zolder van het pand.

Begin september was Hans de Regt kort voor de sloop in de gelegenheid enkele foto’s te maken van het sterk vervallen pand in de tuin van het voormalige Geuzengesticht.

De trap naar de slaapzaal op de eerste etage met door het raam een bijzonder gezicht op de Brielse dom.

DE SLOOP VAN DE sterkVERVALLEN PANDEN

Ook Voorstraat 78, het ‘gestripte’ souvenirs winkeltje van mevrouw Campbell zal gerestaureerd worden.

De slaapzaal rond 1900.

ZORG APPARTEMENTEN

Het dak was verrot, overal gaten en lekkage. Stutten, spanbanden, en touwen hielden het geheel nog een beetje bij elkaar.

1

2

3

4

Satellietfoto van het omvangrijke complex in 2017.

In 1958 kocht de Rotterdamse familie Campbell het voormalig Geuzengesticht, waar ze een textielgroothandel en winkel begonnen. Omstreeks 1962 kwamen de eerste gastarbeiders uit Turkije om in de Botlek te werken en het echtpaar begon kamers te verhuren waardoor er een pension ontstond. Er verbleven vaak wel vijftig Turken, waardoor de textiel winkel dienst ging doen als eetzaal en verhuisde naar een ander deel van het pand. In 1969 werd mevrouw Campbell 65 jaar en deed een stapje terug. Haar Schoonzoon Lars Hoff en dochter Maryca begonnen links in het pand Café Bar De Roef, welke op 22 juli 1969 opende. Mevrouw Campbell had ook nog het pandje op nr. 78, waarin zij haar souvenirs-winkel begon nadat de De Roef opende.

In 1970 stopte het werk in de Botlek waardoor het pension op zijn einde liep. In 1976 overleed de heer Campbell en in 1984 overleed mevrouw Campbell. In 2017 kwam er een einde aan De Roef en sloten Lars en Maryca ‘hun huiskamer’ die ze 48 jaar gastvrij deelden met hun gasten. Het Geuzengesticht en alle bijhorende panden, inclusief Voorstraat 78, werden verkocht en zullen waar mogelijk gerestaureerd worden en niet meer te redden panden worden gesloopt en zoveel mogelijk in de oude staat weer opgebouwd om dienst te gaan doen als appartementen.

totale oppervlakte behorende bij het Geuzengesticht

SITUATIE VAN BOVENAF GEZIEN

DE VOORGEVELS

PANDEN AAN DE ROZEMARIJNSTRAAT
LIJNBAANSTRAAT
WONINGEN AAN 
DE VOORSTRAAT

Alle materialen worden zorgvuldig gescheiden om te worden gebruikt. IJselsteentjes, dakpannen, evenals alle oude binnendeuren met geslepen glas.

Oude balken worden nagekeken en hergebruikt als er niets mee aan de hand is.

Alle bijzondere bouwwerkjes worden gefotografeerd om met de nieuwbouw alles weer te kunnen toepassen.

Lokaal op de begane grond.

De trap naar bovenzaal met bar.            Foto’s Hans de Regt

NAAR:  SITE INHOUD

In het voormalige Geuzengesticht moeten zorgappartementen komen waar over enige tijd ouderen kunnen gaan wonen. Op de bovenverdieping moeten vijf zorgappartementen komen. Het pand is van groot belang voor het historische centrum van Brielle. Er komt hiermee een einde aan een lange periode van achteruitgang van het pand.

Het voorhuis wordt gerestaureerd en het achterhuis vervangen door nieuwbouw. Op de begane grond staat een kantoorfunctie met een horecagelegenheid gepland die vooral gericht zal zijn op de bewoners van de zorgappartementen.

Vanwege een afwijking van het bestemmingsplan moet de gemeente nog goedkeuring aan het plan geven.  De monumentencommissie heeft positief gereageerd, de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed (RCE) niet. Zij vinden dat de nodige stukken en documenten ontbreken en dat de herbouw van het achterhuis niet volgens de oorspronkelijke situatie gebeurt. Het dagelijks bestuur gaat, onder andere door het behoud van het monumentale voorhuis en de nieuwe zorgfuncties, mee met de monumentencommissie.

De raad buigt zich over het voorstel.