Advertentie uit 1936.

Moses Joseph Philipse, geboren 21-01-1884, trouwde 4 mei 1922

Francina Philipse-Gorzeman, geboren 04-08-1893.

28-02-1923 werd hun dochter Jansje Klazina Hendrika geboren.

Zij overleed echter na 18 dagen op 18-03-1923.

10-01-1927 werd hun zoon Maurits Jacob (Maup) geboren

en Eduward (Ed) op 18-07-1936.

‘s  Zomers hadden ze een strandtent in Rockanje aan de 1ste slag.

In 1958 werd de bioscoop grondig verbouwd. De toenmalige twee zalen werden samengevoegd , kreeg een moderne uitstraling, blank beuken-houten klapstoeltjes met rode bekleding en werd feestelijk geopend op 11 december 1958.

De opening op 24 september 1945 vond plaats met de vertoning van de film “En de lamp blijft branden”. Een film  over de oorlog met Florence Nightingale. Het was een geweldig kassucces.

Het projectiescherm was aan de kant van de Nobelstraat. De houten ‘Tonet’ stoelen waren met latten aan elkaar verbonden en de zaal werd verwarmd met een kolengestookte potkachel. Achter in de zaal was de ‘Engelenbak’, die vaak tenonrechte ‘de Vlooienbak’ genoemd werd.

Op zaterdagavond 31 oktober 1936 opende M.J. Philipse het bioscooptheater Luxor in de Nobelstraat, met de vertoning van de operette-film “Csardas Fürstin”.

De krant noemde het: “een pracht van een bioscoopzaal, welke met de beste kan wedijveren”. Daarbij werd de eerder gebouwde serre bij de zaal getrokken. Het interieur werd in de krant beschreven als: een entree met loket, een ruime bioscoopzaal en een cabine met een eerste klas “Zeiss Ikon-theater-geluids installatie”.

Moses gaf ‘s winters dansles in de zaal op de begane grond van het café-restaurant. Tussen de zaal en het woonhuis was een tuin, waar een soort biljart stond waar je met vier personen kurken balletjes met een blaasbalg in een gaatje moest zien te krijgen. Men noemde het een Russisch biljartspel.

Met dank aan Ed en An Philipse voor het beschikbaar stellen van fotomateriaal en gegevens.

Mevrouw Philipse werd in de bloemen gezet tijdens de feestelijke opening.

Luxor kreeg een prachtige bioscoopzaal. Het projectiescherm was naar de achtergevel van het pand verplaatst en de projectie kamer kwam aan de Nobelstraatzijde. Nog steeds was er een kachel - rechts tegen de wand - maar dit keer op olie gestookt.

Het Zomerrestaurant van de familie Philipse in Rockanje aan zee, rond 1920.

,,Het gezelligste zitje aan het strand’’, is de aanbeveling van Moses Philipse.

door

Rens van Adrighem

Moses Philipse

De Tweede Wereldoorlog werd evenals voor alle Brielse Joodse families dramatisch. Februari 1941 bepaald Oberst Leutenant Nitsche dat de Briellenaren zich maar moeten schikken naar de bezetters.

Van 1941 tot 1942 werd door de Duitse bezetter de Duits-gezinde exploitant Dr. Peter Zimmer benoemd tot exploitant. Moses en zijn gezin moesten hun café-restaurant en bioscoop ‘Luxor’ verlaten. Omdat Mozes zijn vrouw Francina geen jodin was, mochten ze met hun zonen Maup en Ed in Den Briel blijven en betrokken toen een woning in de Langestraat.

Op 31 januari 1942 werden bij alle openbare gebouwen in Den Briel de bordjes ‘Verboden voor Joden’ afgegeven en dus ook bij de Luxor bioscoop. Ook kwam er een nieuwe exploitant, de Duits-gezinde ober B.P. Holthuysen uit Rotterdam.

Rechts staat Maup Philipse.

Het gezin

Begin jaren ’70 verzorgde ik de interieur-bouw van de drankenwinkel van Ed en An Philipse in Oostvoorne en maakte een kast in hun woning boven de winkel in de Voorstraat.

Voor Maup Philipse bouwde ik in zijn woning

een open haard en een wandmeubel.

In 1980 beletterde ik de bestelwagen

van Ed en An.

Tot op hoge leeftijd zat mevrouw Philipse altijd achter de kassa. Overdag kon je ook reserveren en dan kwam je in de woonkamer van mevrouw Philipse terecht.

Je had de keuzen uit: stalles, parket en loge.

(Eerste. tweede en derde rang.

Mevrouw Philipse zat altijd op rij 12 tijdens de voorstellingen en had een ongezouten mening.

Bertus Spoor, die als zetter bij de Nieuwe Brielse Courant werkte , ging jaren lang altijd met snoeperij en niet te vergeten de geel-koperen ‘Bio vakantieoord’ collectebus rond in de pauze.

Voor aanvang, in de pauze en na afloop van de film klonk veelal de muziek van Paolo Mantovani.

Ook kwam er een fraaie foyer in het naastgelegen pand, waar Maup in de pauze de bezoekers van een drankje en versnaperingen voorzag.

Vanaf 1958 werd de bioscoop door het overlijden van Moses, onder leiding van mevrouw Philipse en haar zonen Maup en Ed voortgezet, die ook filmvoorstellingen in Rockanje verzorgden. Bijden hadden naast de bioscoop ook een eigen slijterij en dranken zaak. Maup in Rockanje en Ed in Den Briel en in Oostvoorne.

In 1979 stopte Ed met zijn bioscoop bezigheden, zodat de bioscoop onder leiding van alleen Maup kwam. Maup stopte in 1980 en de bioscoop werd verkocht en hij verplaatste zijn slijterij en drankenzaak van Rockanje naar het pand Nobelstraat 67, wat voorheen de foyer was.

De bioscoop werd in 1980 omgebouwd tot een bioscoop met luxe fauteuils met achter in de zaal een bar en bediening ‘aan de stoel’ en kreeg de nieuwe naam: APOLLO

die tot eind 2007 functioneerde.

Rens van Adrighem

Jávea oktober 2010

Voor het laatst bijgewerkt oktober 2016

Achter in de zaal - bij de ingang - was een tweede kachel, maar die was  in de grond geplaatst.

,,Op de morgen van 4 maart 1943 rond 10 uur, stond Moses in de deuropening van hun woning in de Langestraat te kijken naar de lucht, omdat het luchtalarm afging en het geronk van vliegtuigen te horen was. Er kwamen 5 bommen naar beneden, waarvan er twee op het badhuis, de meisjes-vakschool en de ambachtsschool terecht kwamen. De Ravage was enorm. Moses en zijn gezin bleven ongedeerd.

Door een complex van omstandigheden werd he leven van Moses en zijn gezin gespaard.

In 1945 kon de familie eindelijk weer hun intrek nemen in de panden aan de Nobelstraat, dat volledig uitgewoond, vol met hakenkruisen geschilderd en onder de vlooien zat.

Beetje bij beetje is de bioscoop met hulp van vrienden weer opgeknapt en opende op 24 september 1945 weer haar deuren.