De heer Philipse was in de ogen van de Briellenaren echt een heer van stand. Hij voerde lang een vrijgezellen bestaan en woonde in bij zijn moeder, Jannetje Philipse-van Buren, die belast was met de zorg voor een geestelijk onvermogende dochter.

In 1932 trouwde Jacob met Rica Stranders en zij gingen toen in de Koopmanstraat op nummer 7 wonen.

Ook zijn oude moeder en haar geestelijk gehandicapte dochter Cornelia, zijn daar gaan wonen.

door

Rens van Adrighem

Foto uit de jaren 1900

Het pand aan de Nobelstraat in Lodewijk XVI-stijl, werd in 1878 gekocht door Joseph

van de koekkramer Anthonie Beumer.

Foto uit de jaren ’20

De familie          hilipse

P

Moses J. Philipse geboren 21-01-1884 en zijn vrouw Francina Philipse-Gorzeman namen in 1936 vaders bedrijf over. Moses was in de jaren ’20 van de 20e eeuw dovig geworden, wat hem bemoeilijkte bij zijn muzikale activiteiten. Dat dwong hem een nieuwe uitdaging aan te gaan. Hij verbouwde de danszaal tot bioscooptheater.

Op zaterdagavond 31 oktober 1936 opende het bioscooptheater  dat hij de naam Luxor Theater gaf.

De meest muzikale familie op het hele eiland sinds de negentiende eeuw.

Alle generaties hebben dansmeesters en muziekleraren voortgebracht.

Zij warn in nagenoeg alle plaatsen op Voorne-Putten en daarbuiten werkzaam.

Ook waren ze eigenaar van een koffiehuis, café, restaurant, hotel, dansschool

Concordia Felix in de Nobelstraat, dat later bioscoop theater Luxor werd.

In de zaal aan het Zuidspui, speelde Joseph ook regelmatig mee in toneelvoorstellingen. Later werd het koffiehuis een café-restaurant. De kaart vermeldde: "Ruime zaal met daar achter gelegen open plein. Diners vanaf één gulden. Grote gezelschappen genieten bij vooruitbestelling reductie. Eerste kwaliteit consumptie."

Joseph Salomon Philipse

Joseph Salomon Philipse werd 1 mei 1849 geboren als zoon van Salomon Samuel Philipse die op 25 december 1809 in Zuidland werd geboren en in 1838 trouwde in Den Briel met Cornelia Cohen die op 11 februari 1814 in Eindhoven geboren was.

Het echtpaar kreeg 16 kinderen, waaronder 3 tweelingen. Niet alle namen zijn te achterhalen maar wel de volgende: Op 5 mei 1839 Elizabeth en Mozes, op 18 juni 1840 Philip, op 18 november 1843 Hartog en Salomon, op 10 januari 1845 Roosje, op 25 januari 1846 Samuel, op 15 april 1847 Dina.

1849 - 1923

Jacob Philipse werd geboren op 30 juni 1877. Aanvankelijk wilde hij rabbi worden, maar het werd muziekleraar en dirigent van verschillende koren. In 1903 is hij met zijn pianolessen gestart.

Hij componeerde vele eenvoudige en voor de verdere gevorderden moeilijkere salonstukjes. Soms met een begeleidende tekst. Onder andere de Bloemenwals en de Brielse Vrijheidsmars ‘Libertatis Primitiae’. 

In 1945 kon de familie eindelijk weer hun intrek nemen in de panden aan de Nobelstraat, dat volledig uitgewoond was, vol met hakenkruisen geschilderd en onder de vlooien zat.

Beetje bij beetje is de bioscoop met hulp van vrienden weer opgeknapt en opende op 24 september 1945 weer haar deuren.

In 1958 werd de bioscoop grondig verbouwd. De toenmalige twee zalen werden samengevoegd en kreeg een moderne uitstraling. Er kwam ook een nieuwe toiletgroep en foyer. Op 11 december 1958 opende het fraaie bioscooptheater LUXOR.

In 1979 stopte Ed met zijn bioscoop bezigheden, zodat de bioscoop onder leiding van alleen Maup kwam.

Maup stopte in 1980 en de bioscoop werd verkocht. Hij verplaatste zijn slijterij en drankenzaak van Rockanje naar het pand Nobelstraat 67, wat voorheen de foyer van de bioscoop was.

De toiletgroep werd verhuurd aan Blauw, de eigenaar van bioscoop Apollo, met bediening tot aan de stoel. In 2001 sloot Blauw de bioscoop.

In 2001 kocht Joost Peeren het pand en zette tot 2007 de bioscoop voort. Daarna is hij het gaan verbouwen tot horecabedrijf met daarboven twee appartementen.

Rens van Adrighem

Jávea oktober 2010

Voor het laatst bijgewerkt februari 2017

1927

2013

Comenstraat is de tegenwoordige Koopmansstraat.

Gedurende bijna een eeuw bleef het pand in handen van de familie Philipse en deed ook dienst als hotel. Joseph en zijn zoon Moses waren dansonderwijzers.

In de grote zaal op de begane grond werd dansles gegeven. Philipse was ook eigenaar van het naastgelegen pand, Nobelstraat 67. Ook hierin werden gasten van het hotel onder-gebracht. Joseph speelt ook regelmatig mee in toneelvoorstellingen.

In 1878 kochten zij het pand Nobelstraat 65, toen Zuideinde 78. Op 22 september van dat jaar openden ze daar koffiehuis en dansschool Concordia Felix. Dat viel samen met de in de 19e eeuw druk bezochte “Eerste dag der kermis.” Een ware happening in Den Briel, want in de kranten was te lezen dat de belangstelling op de openingsavond groter was dan het pand kon herbergen. Joseph begint daar zijn eerste dansschool. Menig Briellenaar krijgt bij hen dansles; de familie Philipse is een belangrijk onderdeel van de Brielse samenleving.

Alle kinderen werden in Den Briel geboren en het geslacht Philipse was vanaf het trouwen van Salomon en Cornelia een Briels geslacht. Deze 16 kinderen werden niet allemaal volwassen. In totaal overleden 8 kinderen als baby. Zo werd Roosje 4 maanden oud, Philip 2 maanden en Salomon 6 maanden. Dus – voor zover bekend – werden 8 kinderen wel volwassen en dat was in die tijd met hoge kindersterfte redelijk normaal.

Joseph en Jannetje krijgen negen kinderen:

Salomon Joseph wordt als eerste kind geboren op 15 mei 1876. Hij vertrekt in 1903 naar Engeland en wordt concertmeester in Blackpool.

Daarna wordt Jacob Joseph geboren op 30 juni 1877 en hij trouwt op 10 april 1932 in Brielle met Rika Stranders, geboren te Charlois, op 2 juni 1887.

Als derde wordt Cornelia Josephina geboren op 28 april 1879. Zij trouwt op 20 juni 1912 in Brielle met de musicus David Blitz, geboren op 13 juli 1885 te Rotterdam. Het paar krijgt een dochter, Sara Jeannetta, geboren op 19 november 1915 te Barmen, Duitsland. Het gezin woont in 1942 in Den Haag. Dochter Sara trouwde met Jacques Brakkee uit Rotterdam.

Het vierde kind David Joseph wordt geboren in Brielle op 22 juli 1881 en trouwt op 30 mei 1912 in Rotterdam met Judith Frieser, geboren 11 augustus 1886 te Rotterdam. David is drogist op de ‘s-Gravendijkwal 17 te Rotterdam. Het echtpaar krijgt een dochter, Esther Jeannette op 15 februari 1913 en een dochter Jeannette op 17 april 1921. Esther trouwt Salomon Zwaap en krijgt 2 zonen, Leon en Edward. Esther, Leon en Edward.

Het vijfde kind, Mozes Joseph, wordt geboren op 21 januari 1883 en hij trouwt op 4 mei 1922 een niet-Joodse vrouw, Francina Gorzeman, geboren op 4 augustus 1893. Het echtpaar krijgt een dochter op 28 februari 1923, Jansje Klazina Hendrika die overlijdt wanneer ze 1 maand oud is. 10 januari  1927 wordt Mozes jr. geboren en op 18 juli 1936 Eduard.

Het zesde kind van Joseph en Jannetje was Eva Josephina en zij werd boren op 25 maart 1886 in Brielle en trouwt op 1 juli 1920 met Aldert Visser, geboren in 1888.

Het zevende kind, Elisabeth Josephina, werd op 10 januari 1888 geboren en trouwde op 28 augustus 1919 met Herman van Trotsenburg.

Het achtste kind, Philippina Josephina, heeft een verstandelijke beperking. Ze wordt geboren op 12 september 1889 in Brielle.

Het negende kind, Barend Karel, wordt op 26 oktober 1890 geboren. Hij trouwt Sara Viool, geboren op 6 april 1894 te Rotterdam en gingen in Rotterdam wonen waar hij als banketbakker, ook kruidenierswaren verkocht en tevens ook reiziger; dat we nu vertegenwoordiger noemen was. Barend en Sara kregen 2 dochters, Jannetje op 1 september 1920 en Judik op 4 december 1921.

De familie Philipse was een familie die volledig met het Brielse verweven was. Actief in de Brielse gemeenschap en in verschillende takken van de Brielse middenstand. Het is mooi dat afstammelingen van een tak nog steeds in Den Briel zijn.

Josephs zonen Jacob en Moses groeiden op met muziek en beginnen op jonge leeftijd hun vader te helpen. Beide broers spelen piano waarin vooral Moses uitnlinkt. Joseph speelt prachtig viool.

Het drietal groeit uit tot lokale beroemdheden op Voorne-Putten en de heren worden gevraagd voor allerlei uiteenlopende gelegeheden in onderandere Heenvliet, Zuidland en Abbenbroek. Ook op het andere Zuid-Hollandse eiland, Goeree-Overflakkee hoort men van de Philipsen en die maken dan ook regelmatig de oversteek met de veerpont.

Joseph Salomon de geboren en getogen Briellenaar trouwde op 14 mei 1875 met Jannetje van Buren, geboren op 7 augustus 1845 te Goederede, waar haar ouders een winkel hadden. Het echtpaar vestigde zich in Brielle.

Salomon Joseph, geboren op 15 mei 1876, was in 1903 vertrokken naar Engeland waar hij concertmeester werd in Blackpool. Hij stuurt een ‘souvenir’ aan zijn moeder.