In 1874 werd op de Nieuwe Markt aan de Gedempte Botersloot in Rotterdam, een standbeeld ter gedachtenis aan de inneming van Den Briel door de Watergeuzen op 1 april 1572 geplaatst met de naam: "de Maagd van Holland".


Het standbeeld vormde één keer per jaar - op 1 april - het middelpunt van bruisende volksfeesten. Het werd vervaardigd door Joseph Graven.


In het midden - bovenop - staat de Stedenmaagd gehakt uit natuursteen. Aan de voeten staan op vier hoeken kleine leeuwen die een wapenschild vast houden. Vooraan het wapen van Rotterdam en dat van den Briel. Onderop staan een geus, een visser en een handwerksman, alsmede vier bronzen pelikanen die water spuwen in de opvangbak van de fontein.


Oorspronkelijk stond het beeld zoals te zien is op de foto in een bloemperk, in de richting kijkend van de Laurenskerk. Na de oorlog werd het 90º naar het zuiden gedraaid, uitkijkend over het marktplein.


In de Rotterdamse volksmond werd het standbeeld onmiddellijk na plaatsing al omgedoopt tot de legendarische "Kaat Mossel".

NAAR: Site inhoud

1 April monumenten


Ter gelegenheid van herdenkingen in 1872, toen het 300 jaar geleden was

dat op 1 april 1572, de inname van Den Briel door de watergeuzen plaats had gevonden,

  1. werden er maar liefst drie herdenkingsplaatsen opgericht,

  2. waarvan twee in Den Briel en één in Rotterdam.

  3. Met name het herdenkingsmonument in Rotterdam zal maar bij weinigen bekend zijn.

  4. In 1922 werden de fundamenten van de oude Noordpoort blootgelegd

  5. waarmee er een vierde herdenkingsplaats ontstond.

 

Vrijheidsbeeld “De Nympf”

In 1872 werd door Koning Willem III in Den Briel de eerste steen gelegd voor dit standbeeld.

Het werd ontworpen door J.Ph. Koelman. Het symboliseert de vrijheidsgedachte, waarbij de Nympf met haar linkerhand naar de Maas, vanwaar de Watergeuzen de vrijheid brachten.

In haar linkerhand draagt ze een vlag

met het wapen van

de Oranjes.


Het werd opgericht op het Asylplein, waar in de jaren daarna het tehuis voor Oude en Gebrekkige Zeelieden werd gebouwd in de jaren 1874-1876.

Het monument staat staat op een van de mooiste plekjes van Den Briel.

In de Middeleeuwen stond daar de Maarlandse Sint-Pieterskerk die in 1817 werd afgebroken en werd daar dankzij schenkingen het fraaie pand gebouwd.

oosrspronkelijk waren er twee vleugels voorzien, maar daar was helaas niet voldoende geld voor.


Het standbeeld werd door Gereformeerd Nederland niet overeenkomstig Gods Eer bevonden en uit protest richtte zij dan ook een ‘eigen’ monument op.

Een deel van de Brielse bevolking was het uit religieuze overwegingen niet met het ontwerp van de ‘Zeenymph’ op het Asylplein eens.


Het deels ontblote bovenlijf van de nymph gaf zoveel aanstoot, dat men hun eigen bijdrage aan het cadeau terug wilden om een monument te maken in de gevel van Voorstraat 80, waar ook het ‘Geuzengesticht Wilhelmus van Nassauen’ werd ingericht.

Het tehuis was bedoeld als tehuis voor wezen

en verlatenen van Gereformeerde zeevarenden.


Ter gelegenheid van de opening op 2 oktober 1873 zei de dominee:

“Gij wilde de gedach-tenis aan ‘s Heeren daden door iets anders zien bewaard dan door een vrouwenbeeld,

door ‘s Konings hand onthuld op 11 september en met gejuich en krijgsmuziek begroet,

en daarom opende gij

uw gesticht.”

In 1922 had men de funderingen van de oude Noordpoort herontdekt en tevens een gedeelte stadsmuur weer blootgelegd. In aanwezigheid van de hele Koninklijke familie werd op 1 april 1922 door H.M. Koningin Wilhelmina een gedenkplaat onthuld. De 1-aprilherdenking werd dat jaar op zeer uitbundige manier gevierd.

In de jaren vijftig bevond de gedenksteen zich op een gemetseld stuk muur.

In 1972 heeft men tijdens de restauratie van de wallen, een groot stuk van de Noordpoort bloot gelegd en de oude fundering weer opgemetseld. Daarvoor heb ik nog een 100 tal zogenaamde kloostermoppen die ik aantrof in het pand Wellerondom 10, geschonken aan de gemeente.

Er ontstond een ‘waardig’ monument. Het zou mooi zijn als de poort weer opgebouwd kon worden, maar er zal niemand kunnen vertellen hoe hij er destijds uitgezien heeft.

“De Maagd van Holland” in 2006. Een monument waar ik nooit van gehoord

had en voor mij de reden was deze herdenkingsmonumenten te beschrijven.

Het zal duidelijk zijn dat Kaat Mossel niets te maken heeft met dit monument,

dat opgericht is ter nagedachtenis aan de inname van Den Briel op 1 april 1572.

door Rens van Adrighem

Rens van Adrighem

Jávea, januari 2010

Vrijheidsbeeld “Pro Patria”

Monument “De Noordpoort”

Monument ”De Maagd van Holland”

Wie was Kaat Mossel.

Caetje Mulder, beter bekend als Kaat Mossel (25 maart 1723, - 29 juni 1798) was een bekende mosselkeurvrouw in de Maasstad, die haar mannetje stond. Ze was een welbekende visvrouw die niet op haar mondje was gevallen en die zeker niet bang was, dat mondje, als dat zo uitkwam, is even open te trekken tot een grote scheur. Een volkse vrouw die faam verwierf in verband met de strijd tussen de pariotten en orangisten in Nederland in de 18e eeuw en met name in het orangistische oproer in Rotterdam in 1783 en 1784.